PANAMSKI DOKUMENTI: Globalna mreža kriminala i korupcije

Skriveno bogatstvo nekih od najpoznatijih svjetskih lidera, političara i poznatih ličnosti, otkriveno je u najvećem “curenju” informacija u istoriji – otkriveni su milioni dokumenata koji pokazuju bezbroj načina na koje bogati iskorištavaju tajnovite offshore poreske režime.

Panamski dokumenti su globalni istraživački poduhvat u kojem su učestvovali novinari iz 80 zemalja svijeta. Oni su provjeravali 11,5 miliona dokumenata koji su procurili iz offshore advokatske firme Mossack Fonseca, četvrte firme takve vrste po veličini u svijetu. Dokumente su njemačkom  Süddeutsche Zeitungu dostavili anonimni izvori koji ih je, zatim, podijelio sa Međunarodnim konzorcijumom istraživačkih novinara (ICIJ). ICIJ dokumente podijelio sa velikom mrežom međunarodnih partnera koji su narednih godinu dana pratili trag novca.

Trag od dvije milijarde američkih dolara vodi sve do Vladimira Putina. Najbolji prijatelj ruskog predsjednika, čelista Sergej Roldugin, je u centru šeme po kojoj se novac iz ruskih državnih banaka skrivao offshore. Jedan dio je završio u zimskom odmaralištu u kojem se 2013. godine vjenčala Putinova kćerka Katerina.

Među državnicima sa skrivenim bogatstvom su Navaz Šarif, premijer Pakistana, Ajad Alavi, bivši privremeni premijer i bivši podpredsjednik Iraka, Petro Porošenko, predsjednik Ukrajine, Alaa Mubarak, sin bivšeg predsjednika Egipta, premijer Islanda  Sigmundur Davíð Gunnlaugsson i otac britanskog premijera Davida Camerona.

Bogatstvo su skrivale i porodice najmanje osam sadašnjih i bivših članova kineskog Politbiroa, najvišeg vladajućeg tijela te zemlje.

Više od 20 osoba protiv kojih su nametnute sankcije zbog podrške režimima i Sjevernoj Koreji, Zimbabveu, Rusiji, Iranu i Siriji su bili klijenti advokatske firme Mossack Fonseca. Njihove su kompanije bile smještene na Sejšelima, Britanskim Djevičanskim Ostrvima, Panami i u drugim jurisdikcijama.

Ključni član FIFA-inog moćnog etičkog komiteta, Juan Pedro Damiani, koji bi trebao da predvodi reforme u upravnom tijelu svjetskog fudbala, bio je advokat pojedincima i kompanijama koje su nedavno optužene za mito i korupciju.

U dokumentima se našlo i ime najboljeg svjetskog fudbalera, Lionela Messia. Podaci pokazuju da su on i njegov otac bili vlasnici kompanije u Panami: Mega Star Enterprises Inc. To je najnovije ime na listi shell kompanija povezanih sa Messijem. Njegovi offshore poslovi su trenutno meta istrage o izbjegavanju poreza u Španiji.

U jednom dopisu partnera firme Mossack Fonseca piše: “95 posto našeg posla se slučajno sastoji od prodavanja načina da se izbjegne porez”.

Kompanija Mossack Fonseca negirala je bilo kakav prijestup. U saopštenju su rekli da besprijekorno posluju 40 godina i da imaju rigorozne procedure.

Dokumenti su procurili iz arhiva firme, osnovane 1977. godine. Informacije koje su došle do partnera u ovom istraživanju su dosta svježe, a posljednje su iz decembra 2015. godine.

U istraživanju je učestvovalo 370 novinara iz 100 medijskih organizacija, a na analiziranju i provjeri dokumenata su radili godinu dana.

(zurnal.info)