"Sprečavanje i suzbijanje širenja korona virusa na teritoriji Republike Srpske."
Ova rečenica stajala je uz 36 tendera koje je u samo dva mjeseca raspisao Institut za javno zdravstvo Republike Srpske. Direktna ugovaranja nabavki svega i svačega građane su koštala 16.094.074 KM. Zdravstvenom sistemu u RS nedostajalo je sve – od hiruških maski do sterilizatora, saznaje Žurnal.
Prvi slučaj zaraze registrovan je 5. marta, Institut na čelu sa Branislavom Zeljkovićem u tender-napad, bez obavještenja javnosti, krenuo je sedam dana kasnije. Sa firmom “Paroco-B Medical Equipment”, koja je inače angažovana i za gradnju 20 miliona KM vrijedne kardiohirurgije u Banjaluci, sklapa ugovor za nabavku aparata za mehaničku ventilaciju, vrijedan 408.096 KM. Dan kasnije banjalučkom “AKO MEDU” zaštitna odijela plaćena su 2.878.200 KM.
Vlast u Republici Srpskoj 16. marta još nije proglasila vanredno stanje, a ni izuzeće od Zakona o javnim nabavkama BiH i provođenje takozvanog pregovaračkog postupka bez objave obavještenja Agencija za javne nabavke BiH nije bila zvanično rastumačila, ali Zeljković je primjenio ono što mu je najlakše. Odabrao je banjalučki “Stepmed” za kupovinu hirurških maski, koje je iz budžeta platio 42.120 KM.
Agencija je tumačenje saopštila 17. marta i to za slučaj uvođenja vanrednog stanja, gdje su razjašnjene nabavke u situacijama krajnje hitnosti, Zeljković je, međutim, uveliko razradio “hitno tender poslovanje”. U šoping korpi medicinske opreme našao se i autoklav, namijenjen za sterilizaciju. “Sineks laboratorija” Institutu ga je prodala za 15.795 KM. Istog dana sredstva za dezinfekciju “Galenfarmu” su plaćena 23.972 KM, a novi kontigent hirurških maski “Pro-ten Medicalu” – 42.705 KM.
Novi direktni ugovor za “AKO MED” uslijedio je 18. marta i ticao se nabavke testova za brzu dijagnostiku korona virusa – 45.419 KM, a dva dana kasnije već uigrani “Paroco-B Medical Equipment” za aparate za mehaničku ventilaciju dobija 814.320 KM. Tada i “Broma Bel”, za virusne transportne podloge, od Zeljkovića dobija ugovor vrijedan 15.795 KM.
MILIONI ZA ŠKRBIĆEVOG I DODIKOVOG PRIJATELJA
Nova tura zaštitnih odijela 20. marta, po direktnom dogovoru teškom 216.450 KM, plaćena je mostarskom “Medicalu”. Sa istom firmom, za istu robu tri dana kasnije sklopljen je još jedan ugovor od 432.900 KM. Zanimljivo, vlasnik “Medicala” je Jasmin Đonko, koji važi za bliskog prijatelja glavnog devastatora zdravstvenog sistema u RS i aktuelnog dekana Medicinskog fakulteta u Banjaluci Ranka Škrbića.
U unosne medicinske poslove ugradio se i Slavko Bojić, blizak prijatelj Milorada Dodika i poslovni saradnik mrkonjićkog tajkuna Mladena Milanovića Kaje. Njegovom “Procontrolu”, koji je inače registrovan za arhitektonske i inžinjerske djelatnosti i tehničko savjetovanje, za respiratorne maske dato je 403.650 KM, a za zaštitna odijela 1.930.500 KM. Bojić je, koju godinu ranije, sa svojom firmom “MMS CODE” našao način i da od Fonda zdravstvenog osiguranja RS uzme 26,8 miliona KM za izradu famoznog elektronskog zdravstvenog kartona.
Zanimljivih ugovora Zeljkovića i odabrane poslovne elite nije manjkalo. Turističkoj agenciji “Travel For Fun” Saše Markovića direktor Instituta je, za nabavku 80.500 komada medicinske zaštitne opreme, dao 2.794.545 KM, što je portal “InfoVeza” detaljno istražio.
Zaštitna odijela trebalo je da kroz dva ugovora vrijedna ukupno 827.190 KM Institutu za javno zdravstvo isporuči i “Emgen”, a potom i “Prevent” za 702.000 KM. Nadalje, uslijedila su i dva ugovora sa “Biosistemima” za nabavku RT PCR aparata od 56.160 KM i 168.480 KM, “Sanitekstom” za kupovinu hirurških maski – 819.000 KM, “Shimadzuom” za kolor dopler – 65.192, firmom “Đaković d.o.o” za respirator – 140.000 KM, “Perfect Cleanom” za dezinfekciju – 39.592 KM…
Za brže testiranje brzo je, sa “Elektro-Račićem”, sklopljen ugovor za kupovinu agregata - 68.223 KM, sa “A.R.M.S. Sistemima” za termalne kamere – 34.983 KM, sa “V Group Palis” za 70% alkohol – 93.600 KM… Među skupljim ugovorima je i onaj sa “AKO MEDOM” za nabavku 5.000 testova za brzo testiranje na koronu – 1.755.000 KM…
Šta je isporučeno, a šta nije – iz Instituta ne saopštavaju!
BILO KUDA, ŠKRBIĆ SVUDA: KUMU VIŠE OD 1,5 MILIONA KM
Ustaljene stranačko-kumovske veze, kako je Žurnal već pisao, itekako su funkcionisale tokom korone pa Zeljković nije morao mnogo da traga za, na primjer, osam mobilnih RTG aparata i ultrazvukom.
Radiodijagnostičke uređaje za 1.193.400 KM i UZV aparat za 301.860 KM, po principu “ruka ruci”, prodao mu je bijeljinski “Medicom” Ljubomira Perića, koji se godinama dovodi upravo u kumovsku vezu sa gorepomenutim Škrbićem.
Odluku da je “Medicom”, dakako, najbolji Zeljković je za RTG aparate donio 21. marta, a za ultrazvučni aparat 1. aprila i to u pregovaračkim postupcima bez objave obavještenja. Pregovaranja, koja to zapravo nisu ni bila, pokrenuta su tek nekoliko dana ranije pod oznakom “hitno”. U Institutu su se nevješto pravdali da su pitanja za ponudu poslali na adrese 14 firmi širom RS, ali da su se javile samo tri. Na pitanje Žurnala kolika je bila vrijednost preostale dvije ponude, odgovoreno je tek da su “vrijednosti bile znatno veće”.
Perićeva promtnost još jednom je bila na djelu 8. maja kada mu je za osam infuzionih pumpi dato 27.612 KM.
PAKUJ ŠATORE, MOTAJ KABLOVE
Direktor Zeljković počesto je, tokom pandemije, “proklizavao” pored Zakona o javnim nabavkama BiH. Kako je Žurnal takođe pisao, osokoljen osjećajem moći koji mu je dala vlast u Republici Srpskoj i krajnje bahatim i kriminalnim zahtjevom Vlade RS, ne razmišljajući mnogo, dva dana prije uvođenja vanrednog stanja u RS, 26. marta, potpisao je ugovor sa Slavenom Ristićem, vlasnikom bijeljinske firme “Balkan Global” i većinskim vlasnikom Tehničkog remonta Bratunac, za nabavku mobilne bolnice. Iz Njemačke! Ugovor je bio težak 4.287.878 KM sa uračunatim PDV-om.
Da stvar bude gora, ispostavilo se da nije riječ ni o kakvoj njemačkoj bolnici, već, sasvim sigurno, vojnom objektu, koji je već bio u vlasništvu Tehničko remontnog zavoda Bratunac, koji se bavi namjenskom industrijom.
Avion sa šatorima na aerodrom Mahovljani sletio je 3. aprila. Bolnica nikada nije opremljena. Nakon hapšenja premijera Federacije BiH Fadila Novalića, šefa Federalne uprave civilne zaštite Fahrudina Solaka i vlasnika firme “Srebrena malina” Fikreta Hodžića, zbog afere “respiratori”, Zeljković brže-bolje najavljuje raskid ugovora “jer dobavljač nije ispoštovao rokove”. Novac je, prema Rističevim tvrdnjama, vraćen u javnu kasu.
Grubo kršenje Zakona radi trošenja javnog novca ni tada, a ni danas nije brinulo glavne aktere. Republičko javno tužilaštvo tek je “formiralo predmet”.
(zurnal.info)