Istražujemo
Pobjednici govorili o kandelabrima i junicama a gubitnici o aerodromima i bazenima
Lokalni izbori su bili i prošli, a pred novoustoličenim vlastima težak je zadatak da ispune bar dio obećanog biračima. Kao i u svakoj kampanji, i u ovoj potonjoj bilo je pretjerivanja, obećanja koja graniče sa Hudinijevim čudesnim istupima, koperfildovskih iluzija ali, za razliku od ranijih izbora, značajno se povećao broj racionalnih lokalnih političara, koji su tvrdili da će se kretati u granicama mogućeg. Posljedica je to svijesti o teškoj ekonomskoj situaciji u kojoj se nalazi zemlja, i sve opštine u njoj.
Za ovu priču uzeli smo kao uzorak tri opštine, (Kozarska/Bosanska Dubica, Sokolac i Trebinje), u kojima je došlo do promjene vlasti: sve tri su iz ruku Saveza nezavisnih socijaldemokrata prešle u okrilje dojučerašnje opozicije. Sokolac je dobio načelnika iz SDS-a, dok su u Dubici i Trebinju pobijedili kandidati koalicije predvođene SDS-om i PDP-om.
Kozarska/Bosanska Dubica: Kandelabri protiv aerodroma
U Dubici je kandidat opozicije Mile Zlojutro ubjedljivo pobijedio takmaca iz SNSD-a Ninu Jauza. U kampanji i jednog i drugog prevladavale su lokalne teme, s tim što je Zlojutro bio mnogo umjereniji i racionalniji. Nije obećavao ništa veliko, niti se razbacivao projektima kao konfetama. Štaviše, njegov predizborni program bazirao se na tvrdnji da će poštovati zakon, budžetski okvir, te da će uvesti red u opštinske službe i javne nabavke. Zlojutro je isticao da će se investirati u mjeri u kojoj se to može, a poseban akcenat je stavio na prestanak razbacivanja opštinskog novca.
„Nećemo plaćati kandelabre 340 KM, kad su preko puta u radnji 80 KM“, bila je jedna od njegovih poruka.
Za razliku od Zlojutra, Jauz je u kampanju krenuo sa pričom o gradnji aerodroma u Dubici, što je potpuno nerealno. Uz to je obećavao 1000 novih radnih mjesta, što je moguće koliko i gradnja aerodroma.
„Izgradiću 500 kilometara puteva u opštini, od čega će 100 kilometara biti asfaltirano“, grmio je kandidat SNSD-a. Uz to je tvrdio da će broj djece u osnovnim školama „povećati sa 250 na 500“.
Njegova obećanja nisu bila dovoljna i pobijedio je kandidat koji je nudio realnost, a ne iluzije.
Nije to toliko ni čudno, jer je ova opština, definitivno, u teškoj situaciji. Projektovani izvorni budžet za iduću godinu je 9 miliona KM. Od tih sredstava potrebno je izdvojiti 1,8 miliona KM za povrat kredita. Procjenjuje se da je budžetski deficit 4 miliona KM, što znači da od onih 9 miliona novom načelniku na raspolaganju ostaju 3,2 miliona KM. Samo plate budžestkih korisnika u Dubici iznose 3,5 miliona, te je jasno da je opština već sada u minusu za 2013. godinu, koja će da nastupi tek za dva i po mjeseca. A gdje su ostala izdvajanja?!
Kada se svemu ovome doda podatak da se opština u idućoj godini ne može kreditno zaduživati, onda je jasno da će novoizabranom načelniku biti jako teško da ispuni i najminimalnija obećanja.
Sokolac: Junice protiv bazena
Izborna bitka na Sokocu, u kojoj je Milovan Cicko Bjelica (SDS) do nogu poukao protivkandidata Bojana Tošića (SNSD), mogla bi se okarakterisati kao „junicama protiv bazena“. I u ovoj opštini prevladavale su lokalne teme, s tim što je kandidat SNSD-a bazirao cijeli svoj nastup na tvrdnjama da će saradnja sa Vladom RS donijeti preporod opštini. Odnosno, da će pobjeda kandidata iz opozicione partije ukinuti tu saradnju.
Tošić je obećavao nova radna mjesta, saniranje Šumskog gazdinstva koje je u milionskim gubicima, te izgradnju kompleksa bazena na Sokocu. U tu svrhu su na jednoj lokaciji skinuli i prvi sloj zemlje, kako bi ozvaničili izgradnju akva parka, ali nisu imali ni projektnu dokumentaciju niti bilo šta drugo.
Za razliku od Tošića, Bjelica je insistirao na očuvanju postojećih radnih mjesta, te racionalnijoj i pravednijoj preraspodjeli opštinskih para. Takođe je najavio ulaganja u poljoprivredu i drvoprerađivačku industriju „u skladu sa mogućnostima opštinskog budžeta“, što ukazuje da je racionalizovao svoju kampanju i nije obećavao previše. Njegov najjači adut je najavljeni projekat podjele 100 junica domaćinstvima koja se bave uzgojem stoke. Zamislio je da inicijalni kapital da opština, a da se stočari, kojima junice budu dodijeljene, obavežu da će nakon dvije godine vratiti po jednu junicu u Fond. Tako bi se dobilo novih sto grla za podjelu.
„Junice su jedina konkretna stvar koja je ponuđena u kampanji“, ocjena je posmatrača tih izbora.
Budžet Sokoca je 5,3 miliona KM, procijenjeni deficit je 1,5 do 2 miliona KM, na računima trenutno uopšte nema novca, ali novoizabrani načelnik tvrdi da je u budžetu za narednu godinu već obezbijedio dio sredstava za stočni fond koji je najavio. Tvrdi da će i on izgraditi bazen, ali u skladu sa zakonom i projektom, koji će, po preuzimanju vlasti, dati da se uradi.
Trebinje: Zaobilaznica protiv obuće
I kandidat SNSD-a u Trebinju Dobroslav Ćuk bazirao je kompletnu kampanju na saradnji sa Vladom RS. Kao prioritete on nije vidio zapošljavanje, već infrastrukturne objekte i izgradnju puteva, te zaobilaznice oko Trebinja. Bilo je to nedovoljno za pobjedu, a novi načelnik je Slavko Vučurević, član PDP-a, koji je bio kandidat nekoliko opozicionih partija.
Vučurević je bio konkretniji od Ćuka u obećanjima. On je isticao da će „socijalna karta biti prioritetna prilikom zapošljavanja“ i insistirao na otvaranju novih radnih mjesta. Obećao je da će, odmah po preuzimanju vlasti, sa fabrikom obuće „Bema“ iz Banjaluke potpisati ugovor, nakon čega će ova firma otvoriti pogone u Trebinju i zaposliti 300 radnika. Vlasnik BEME je Marinko Umićević, Vučurevićev stranački kolega. Biće interesantnbo vidjeti da li će ovo obećanje biti i realizovano, a rok je tu pred nama.
Vučurević se zalagao i da veći dio sredstava od rente za hidroakumulacije u Hercegovini (10 do 12 miliona maraka godišnje) ostaje u opštinama tog dijela BiH. Čak je najavio i inicijativu za održavanje referenduma po tom pitanju, što je već isturanje kandidature za regionalnog lidera. On nije bježao ni od priče o investicijama, ali u skladu sa mogućnostima.
