Premijer Džombić falsificirao budžet

Vlada Republike Srpske je 5. januara u „Službenom glasniku“ objavila drugačiji budžet od onog koji je Narodna skupština usvojila 22. decemra prošle godine! Nagledali smo se u Bosni i Hercegovini svega i svačega - da vlast petlja i obmanjuje građane, da su zvaničnici do grla upetljani u nezakonite radnje, da među ministrima ima presuđenih kriminalaca, da govedarske farme obezbjeđuju specijalci, da vođe sindikata brane vlastodršce..., ali nikada se još nije desilo da neka od vlada falsifikuje budžet. Na žalost, i to smo dočekali.

ČAVIĆ OTKRIO TAJNU

Budžet je u svakoj državi jedan od najznačajnijih dokumenata, zbog čega i postoje određeni principi koji se moraju poštovati pri njegovom donošenju. Jedan od njih je i princip transparentnosti, koji je Vlada RS, u najmanju ruku, pokušala izigrati. Falsifikovanje entitetskog budžeta ostalo bi strgo čuvana tajna premijera Aleksandra Džombića i njegovih posilnih iz Ministarstva finansija da Dragan Čavić, poslanik Demokratske partije (DP) u parlamentu RS, nije raskrinkao prevaru. Čavić je prvo na sjednici Narodne skupštine, u okviru aktuelnog časa, zatražio da Vlada odgovori da li je bilo izmjena u budžetskim stavkama, navodeći da je uporedio sve prihvaćene amandmane na predloženi budžet sa dokumentom koji je objavljen u u “Službenom glasniku” i da  može “odgovorno reći da se radi o falsifikatu”.
“Radi se o ozbiljnom propustu i narušavanju onoga što je po Ustavu dozvoljeno samo Narodnoj skupštini, a taj akt je izmijenjen posle njegovog usvajanja”, rekao je Čavić. Ministri su se, kao, našli u čudu, a potpredsjednik Vlade Anton Kasipović odgovorio je da “nije bilo nikakvih promjena u budžetu, mimo procedura o kojima je raspravljala Narodna skupština”. Sjednica parlamenta potom je prekinuta da bi zasjedao Kolegijum Narodne skupštine, koji je od vlade zatražio da se izjasni o Čavićevim tvrdnjama da je entitetski budžet za ovu godinu promijenjen. Dan kasnije, Vlada je izdala saopštenje u kojem ne spori da je bilo promjena u budžetskim stavkama, ali da je sve urađeno u skladu sa propisima.

Cijeli problem, kako je pojašnjeno iz Vlade, nastao je zbog usvojenog amandmana poslaničkog kluba Srpske demokratske stranke (SDS), kojim je predviđeno izdvajanje dodatnih 300 hiljada maraka za stipendiranje i osposobljavanje ustanova za predškolsko vaspitanje i obrazovanje, u okviru Ministarstva prosvete. Kako ta budžetska stavka predstavlja sintetički konto, a da bi se usvojeni amandman mogao realizovati, pojašnjavaju dalje iz Vlade, bilo je potrebno da se svaki analitički podkonto svih budžetskih korisnika umanji za jednak procenat, kako bi se ukupan sintetički konto umanjio za iznos predviđen navedenim amandmanom. “To je prouzrokovalo da su sve stavke Rashoda po osnovu korištenja roba i usluga kod svih budžetskih korisnika izmijenjeni u odnosu na razmatrani prijedlog budžeta RS za 2011. godinu, o kojem gospodin Čavić govori”, naveli su iz Vlade.

Petljanja oko budžeta počela su i prije nego što je taj dokument objavljen u Službenom glasniku. SDS je insistirao na usvajanju ovog amandmana, a vladajuća skupštinska većina, iako svjesna da za to nema para, zarad očuvanja novouspostavljenih partnerskih odnosa sa najvećom opozicionom strankom, odlučila je da amandman prihvati. Računajući na to da niko neće kopati po budžetu i da se ništa neće primijetiti, u Vladi su se odlučili da 300 hiljada maraka namaknu tako što će sa više od stotinu budžetskih stavku linearno uzeti po 0,3 odsto. Trebalo je da bude po onoj narodnoj “vuk sit, ovce na broju”, ali se javio Čavić i pomrsio račune Džombićevoj mašineriji koja je prekrojila budžet. “Kod ukupno 114 budžetskih korisnika, u poglavlju budžetska potrošnja po korisnicima za 2011. godinu, iznos ukupnih rashoda različit je od iznosa kojeg je usvojila Narodna skupština RS. Kod 113 budžetskih korisnika došlo je do smanjenja iznosa ukupnih prihoda i ukupni zbir ovih smanjenja iznosi 298.085 KM, a kod jednog budžetskog korisnika došlo je do povećanja ukupnih rashoda za 297 935 KM”, naveo je Čavić u pismu koje je poslao predsjedniku parlamenta Igoru Radojičiću, upozoravajući ga da je Vlada RS samovoljno izmijenila odluku Narodne skupštine.

OBMANA PARLAMENTA

Silne izmjene u budžetu, nakon što je taj dokument usvojila Narodna skupština, Čavić je nazvao “nezapamćenim primjerom arogancije i potcjenjivanja parlamenta”, koji je, prema Ustavu, jedini ovlašten za usvajanje budžeta. On takođe tvrdi da Džombić (u vrijeme usvajanja budžeta još je bio ministar finansija) prilikom prihvatanja amandmana SDS nije spomenuo da će se taj novac namiriti skidanjem sredstava od 113 budžetskih korisnika. Čavić upozorava da poslije usvajanja budžeta u Narodnoj skupštini niko nema pravo u njemu da promijeni ni slova i da nisu moguće nikakve “slobodne interpretacije”, jer se o izmjenama usvojenih akata mora izjašnjavati cijeli parlament.

“Ovaj slučaj samo potvrđuje da je praksa usvajanja budžeta po hitnoj proceduru, kao i amandmana na budžet RS na brzinu i bez detaljnog pretresa, krajnje neozbiljna i kompromitujuća za izvršnu vlast”, naveo je Čavić u pismu Radojičiću, tražeći da se stvari izvedu na čistac, a parlament sačuva svoj dignitet. On je najavio da će od Glavne službe za reviziju RS zatražiti da se ocijeni da li je budžet “falsifikovan”.

Stvari se moraju istjerati na čistac, jer ovdje nije riječ o količini novca koji je nekome namaknut, a nekome skinut, već o poštovanju principa po kojima bi trebalo da funkcioniše vlast. Ako Vlada može da mijenja odluke Narodne skupštine i da zbog toga niko ne odgovara, onda se postavlja pitanje da li nam je uopšte potreban parlament i u kakvom sistemu živimo. U parlamentarnoj demokratiji - sigurno ne.

 (zurnal.info)