Istražujemo
Prvi mart - dan kada smo rekli DA nezavisnosti države
Dvadeset devetog februara i prvog marta 1992. godine, 64,31 posto građana BiH s pravom glasa odazvalo se na referendum, a ogromna većina izjasnila za nezavisnost države. Više od dvije decenije kasnije, u Federaciji se 1. mart obilježava kao jedan od najvažnijih datuma novije historije države. U Republici Srpskoj je, međutim, danas običan radni dan!
Prvi je mart, Dan nezavisnosti Bosne i Herecgovine, jedan od najznačajnijih datuma moderne historije naše države. Nakon dvadeset i jedne godine nezavisnosti, država se suočava s političkom i ekonomskom krizom, ali i dalje prisutnim snažnim otporom srpskih političkih snaga da priznaju značaj ovog historijskog datuma, odnosno volje većine građana iskazane na referendumu, održanom 29. februara i 1. marta 1992. godine. Iz Republike Srpske pristižu uglavnom izjave kako referendum nije bio odraz i volje srpskog naroda.
U FEDERACIJI PRAZNIK, U REPUBLICI SRPSKOJ RADNI DAN
A suverenost Bosne i Hercegovine bila je volja 99,44 posto birača, od 64,31 posto građana s pravom glasa, koliko ih se odazvalo glasanju na referendumu.
Rezultate glasanja priznali su svi međunarodni faktori, te Ujedinjene nacije.
Izjašnjavanje građana o tome žele li nezavisnu državu bio je logičan slijed dešavanja u Sloveniji i Hrvatskoj, a sazivanje referenduma bila je i preporuka Arbitražne Komisije međunarodne konferencije o Jugoslaviji, u završnoj fazi disolucije bivše SFRJ.
Kada je Skupština SR BiH usvojila deklaraciju o nezavisnosti, tadašnji lider SDS-a, sada haški optuženik Radovan Karadžić, otvoreno je zaprijetio muslimanskom narodu nestankom:
- Nemojte da mislite da nećete odvesti Bosnu i Hercegovinu u pakao, a muslimanski narod možda u nestanak, jer muslimanski narod ne može da se odbrani ako bude rata ovdje.
Događaji koji će ubrzo uslijediti dokazat će da su Karadžićeve riječi bile više od prijeteće skupštinske retorike. Jer u ratu koji je uslijedio, stotine hiljada ljudi je ubijeno, više od milion protjerano, ratnim zločinima i genocidom potpuno je izmijenjena demografska slika Bosne i Hercegovine.
Dvadeset i jednu godinu kasnije, Dan nezavisnosti Bosne i Hercegovine obilježava se kao državni praznik u Federaciji, dok u Republici Srpskoj i dalje negiraju državni značaj ovog datuma, a prvi mart se vezuje za podsjećanje na ubistvo srpskog svata na Baščaršiji, Nikole Gardovića, i kao podsjećanje na krvavi rat koji će u ljeto 1992. godine uslijediti na teritoriji cijele Bosne i Hercegovine.
(zurnal.info)
