Šta ima veze što nije usvojen budžet, bona

Prošlo je više od godinu dana otkako je Ured za reviziju institucija u FBiH objavio revizorski izvještaj Opštine Vareš. Dobivši negativno mišljenje o poslovanju, Opština Vareš svrstala se u red revidiranih institucija sa vjerovatno najgorim propustima u poslovanju. Teško je na jednom mjestu i pobrojati sve zamjerke koje je revizija tada uočila. Na osnovu obrađenih podataka revizori su tada izdali čak 45 preporuka koje bi Opština trebala usvojiti.

-Nisam trošio ništa što nisam trebao, bona – kategoričan je načelnik Opštine Vareš Hamdo Fatić (SDP):

-Najviše bih volio da bude sistem trezorskog poslovanja jer je teško namaknuti novac za sve što nam treba. Ali ne, tako može samo par načelnika u Federaciji, može Dževad Bećirević i načelnik Opštine Novi Grad u Sarajevu.

Dileme načelnika Fatića

Jedna od osnovnih stvari koju su revizori tada zahtijevali od opštinskog vođstva jeste uspostavljanje institucije internog revizora. Na taj način mnogi propusti bili bi spriječeni. Do danas ova preporuka nije ispunjena, a nema ni naznaka da će u skorijoj budućnosti biti. Načelnik Hamdo Fatić smatra kako nema potrebe zapošljavati novog uposlenika koji često “ne bi imao šta da radi”:

-Zato, da ti pravo kažem, razmišljam ovih dana da ekonomisti našem dodam i internu kontrolu. U dilemi sam, morat će se taj posao nekome usput dati.

Ima li posla za novog uposlenika može se zaključiti iz površnog popisa najkrupnijih problea. U revidiranom periodu Opština Vareš:

• krši Zakon o budžetima u FBiH nedonošenjem i neizvršenjem budžeta

• prilikom odobravanja grantova nije opravdala način dodjele novca

• nije pratila povrat pozajmica

• nije vršila adekvatan popis zaliha

• kršila je Pravilnik o knjigovodstvu budžeta

• nije uplatila poreze i doprinose na plate u periodu od 1. januara 2004. do 31. decembra 2007.

• nije dosljedno provodila Zakon o javnim nabavkama, posebno kada se radi o održavanjima automobila, nabavci goriva, kancelarijskog materijala...

• nije uspostavila pouzdan računovodstveni sistem.

U razgovoru sa načelnikom Fatićem posebnih obrazloženja o ovim propustima nema. Na primjedbe o neusvajanju izvještaja o izvršenju budžeta pita:

-Šta ima veze što nije usvojen? Nisu donijeli ni budžet za 2012. pa se živi, zar ne?

A na pitanje o dodjeli sredstava neproftinim organizacijama kaže kako se “moraju namiriti sva udruženja proistekla iz rata”.

Kada je revizorima pojašnjavao porast nekih budžetskih stavki načelnik Fatić je utrošak neplaniranog novca za nabavku goriva objasnio stalnim povećanjem cijena na bh. tržištu. No ni za nabavku tog, skupljeg goriva, Opština nije raspisivala javne pozive za izbor najpovoljnijeg ponuđača:

- Šta ćemo raspisivati kad imamo samo jednu benzinsku pumpu u Varešu? - pita se Fatić.

Vijećnici ne prate realizaciju preporuka

Na zamjerke revizije Opština je u ovih godinu dana odgovorila izradom Informacije o realizaciji preporuka iz izvještaja o reviziji finansijskih izvještaja Opštine Vareš. U izvještaju se navodi kako je do sada usvojen dobar dio traženih dokumenata, kako su imenovane osobe u službama koje će nadgledati razne procedure, ali kako i za kontrolu javnih prihoda treba imenovati internog revizora. Ali revizor, navodi se kasnije, nije imenovan zbog finansijske situacije, te se navodi da će uskoro biti. S obzirom da je izvještaj sačinjen početkom godine ali da revizora nema pa nema, uskoro je, očito, vrlo relativan pojam. Navodi se u informaciji kao pozitivno kako Opština od 1.10.2011. godine na sva dodatna primanja uposlenika primjenjuje Zakon o porezu na dohodak, a Hamdo Fatić načelnik je od 2001. godine. Dosta toga se u informaciji planira učiniti u narednom periodu.

Izvještaj je općinsko vijeće u Varešu usvojilo 31. januara 2012, a prilikom glasanja pet vijećnika bilo je suzdržano. U razgovoru s vijećnicima stiče se dojama kako mnogi od njih zapravo ine prate dokle se stiglo sa realizacijom ovih preporuka. Tako Elvir Rožajac, predsjednik Kluba Naše stranke u Opštini Vareš, nije sa sigurnošću mogao reći koliko se poštuju preporuke revizije:

-Novi smo u općinskoj garnituri, ali generalno mislim da vijećnici nisu nešto pretjerano upoznati sa tempom ispunjavanja preporuka. Morao bih provjeriti.

Nije se mogao prisjetiti zbog čega su neki vijećnici bili suzdržani prilikom glasanja o Informaciji o kojoj, zanimljivo, na toj 35. sjednici nije ni bilo rasprave. Mato Pavić kaže kako su vijećnici vjerovatno bili suzdržani zbog toga što se “masu toga nije otklonilo” ali u kasnijem razgovoru kaže kako je “načelnik naplavio plan sa suradnicima o otklanjanju nepravilnosti”. Ismet Abdulahović, predsjednik BPS-a Vareš, kaže da su nezadovoljni tempom kojim se preporuke realizuju ali i da je Informacija koja je vijećnicima ponuđena bila štura.

Iako bi bilo zanimljivo vidjeti kako je poslovala prošle godine, za Opštinu Vareš u 2011. nije rađena revizija poslovanja.

          “Sitnice” iz revizorskog izvještaja

Kada je 2010. godine Opština izdvajala novac za materijale i razne usluge potrošeno je čak 225 hiljada KM više od planiranog. Najveće prekoračenje odnosilo se na izdatke za komunalne usluge, nabavku goriva i usluge prevoza i nezaobilazne usluge reprezentacije. U Izvještaju o izvršenju budžeta o objašnjenja za ova prekoračenja – nema.

Naloge za službeni put odobrava i potpisuje načelnik ali na pojedinim nalazima nema datuma obračuna dnevnica, nijedan uzorkovani nalog nema datum podnošenja izvještaja o izvršenom službenom putu i nije potpisan od strane likvidatora i rukovodioca računovodstva. Više je potrošeno i za električnu energiju, komunalne usluge, a Opština nije imala ni normative potrošnje goriva. Kako se trošio budžetski novac svjedoči i činjenica da se ne prave mjesečni izvještaji o potrošnji goriva, nije se vodila evidencija korištenja službenih vozila ni evidencija utroška goriva i maziva.

Na pojedinim računima koji su priloženi u okviru izdataka za reprezentaciju uopšte nije navedeno kojim su povodom nastali ali je za ovu svrhu potrošeno 7.500 KM više od planiranog, tj. 22.498 KM.

Konstatovano je i da nisu utvrđeni kriteriji dodjele sredstava pojedincima već se novac dijelio na temelju “usmenih odluka načelnika”.

(zurnal.info)