ŠTA JE DODIK PREŠUTIO VUČIĆU: Sumnjivi krediti, prodaja Oslobođenja, privatizacija Boske

Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik nije govorio istinu kada je izjavio da vlasnika “Zekstre” Dragana Đurića poznaje tek od 2007.godine, kada je postao počasni predsednik Košarkaškog kluba “Partizan”.

Ovo je saopštila Partija demokratskog progresa (PDP), reagujući na tvrdnju Milorada Dodika (iznesenu 20. januara u Beogradu poslije sastanka sa prvim potpredsjednikom Vlade Srbije Aleksandrom Vučićem) da narečenog Đurića poznaje tek od 2007. godine otkako je on (Dodik) imenovan za počasnog predsjednika Košarkaškog kluba “Partizan”.

PARTNERI OD MALIH NOGU

Istina je da se Dodik i Đurić poznaju već 15 godina, odnosno da njihovo prijateljstvo, ali i poslovno partnerstvo kreće još 1998. godine. Dragan Đurić trenutno se nalazi u pritvoru, a uhapšen je u vezi sa privatizacijom Veterinarskog zavoda, koja je jedna od 24 sporne privatizacije u Srbiji.

Kako je Žurnal ranije pisao, poslovna saradnja Dodika i Đurića počela je u vrijeme prvog premijerskog mandata Milorada Dodika. U decembru 1998. godine Dodik, u to vrijeme premijer RS, iz deviznih sredstava budžeta RS odobrio je kredit u iznosu od 750 hiljada KM preduzeću “Zekstra rent a car” sa sjedištem u Zemunu, bez obzira što je riječ o privatnoj firmi registrovanoj na teritoriji druge države.

Ovaj beskamatni kredit je realizovan putem tadašnja “Agroprom banka” A.D. Banjaluka. Rok vraćanja je bio šezdeset dana. Istovremeno, Dodik je u ime Vlade RS, a bez njenog znanja, potpisao sa “Agroprom bankom” Ugovor o komisionom kreditu, prema kojem Vlada RS “odobrava Banci namjenski devizni kredit iz deviznih sredstava budžeta u iznosu od 750.000 KM”, dok će banka ta sredstva plasirati preduzeću “Zekstra rent a car” Beograd (Zemun).

Banka je toj firmi isplatila prvu tranšu u iznosu od 350 hiljada KM, što je bilo protivzakonito, jer je Vlada RS budžetska sredstva beskamatno dodijelila firmi iz države u kojoj nema nikakve ingerencije.

“Zekstra” je, prema Ugovoru o kratkoročnom deviznom kreditu, pare trebalo da vrati do 31.januara 1999. godine, a banci plati kamatu od 1,5 posto, ali se ništa od toga nije desilo.

Umjesto da vrati pare, “Zekstra” je zatražila da se sačini aneks Ugovora o kratkoročnom deviznom kreditu, prema kojem se vraćanje para odlaže do 1. marta 1999. godine.
“Zekstra” je u februaru te godine vratila samo nešto više od 10 posto uzetog novca, odnosno 47 hiljada KM.

Za 350 hiljada maraka, koliko mu je iz budžeta RS odobrio Dodik, Đurić je kupio jedanaest novih automobila “opel astra” i u okviru firme “Zekstra rent a car” u Beogradu i Zemunu organizovao taksi službu. Međutim, u martu 1999. godine počinje NATO bombardovanje Srbije, pa Đurić sva vozila iz Beograda prebacuje na Dodikovo imanje u Bakincima kod Banjaluke.

Kada je završena akcija “Milosrdni anđeo”, “opel astre” su ponovo vraćene u Beograd, a u RS su dovezena godinu dana kasnije, u jeku izborne kampanje. Na kraju su automobili prodani kako bi se, navodno, namirio dug “Agroprom banci”, što svakako nije bilo dovoljno. Procjenjuje se da je banka u tom slučaju oštećena za oko 250 hiljada maraka.

Na kraju svog prvog premijerskog mandata Dodik je banjalučkoj verziji beogradske firme “Zekstra” dodijelio još jedan kredit vrijedan 250 hiljada KM. Novac je dat preko tadašnje “Kristal banke”, iako premijer po zakonu ne može napraviti nijedan jedini finansijski aranžman iz javnih sredstava. Ni te pare nikada nisu vraćene.

IGRE S MIŠKOVIĆEM

Nakon što po drugi put postaje premijer, Dodik nastavlja svoje poslovne veze sa Đurićem, a u igru ulazi i najpoznatiji srbijanski tajkun Miroslav Mišković.

Kako je Žurnal ranije objavljivao, samo na jednom privatizacionom projektu, čiji su akteri Dodik, Đurić i Mišković, budžet RS je oštećen za osam miliona maraka, a cijeli projekat realizovan je putem firme “Darta”.

“Darta” je 65 posto državnog kapitala u takozvanom „Srpskom Oslobođenju“ kupila za 100 maraka. Nakon toga “Dartu” kupuje “Zekstra”, a onda počinje brzopotezno višemilionsko zaduživanje i stavljanje imovine “Oslobođenja” pod hipoteku. Preduzeće se zadužilo kod komercijalnih banaka za čak 4 miliona maraka više od vrijednosti imovine, odnosno duplo više od limita koji je firmi odobrila nekadašnja Direkcija za privatizaciju.

Suštinski, imovina firme je svjesno žrtvovana, kako bi se od banaka uzeli milioni, koje su potom nezakonito izvučeni iz firme. Epilog je da “Oslobođenje” i “Darta” kredite ne mogu vratiti.

Ove firme 2008. godine kupuje Mišković, odnosno njegova “Delta DMD”. Međutim, Investiciono – razvojna banka kažnjava “Deltu DMD” sa četiri miliona KM, jer se firma “Darta”, koju su kupili od “Zekstre”, zadužila 4 miliona maraka preko limita koji im je dozvoljen ugovorom o privatizaciji.

Nakon ovoga, “Delta” podnosi zahtjev Vladi RS da ih oslobodi plaćanja višemilionske kazne. Vlada im izlazi u susret, iako su se neki članovi Savjeta za privatizaciju pobunili. Na sve ovo, Dodik je rekao da uopšte nije upoznat sa navedenim detaljima. Još je istakao da u okviru opštih procesa stabilizacije privrede to nije jedini primjer.

Tu ne prestaje saradnja trojca Dodik, Đurić, Mišković. Beogradski konzorcijum “Delta-Zekstra” kupuje Robnu kuću “Boska”, u strogom centru Banjaluke. Do dana današnjeg još niko nije video ugovor o privatizaciji “Boske”.

Priča sa privatizacijom banjalučke Robne kuće krenula je oktobra 2008. godine, a prema potpisanom ugovoru (koji nikada nije objelodanjen) “Delta-Zekstra” trebalo je da u budžet RS uplati tri miliona evra.

Beogradski konzorcijum obavezao se na ukupna ulaganja od 40 miliona evra, što je, sada je potpuno jasno, bila samo još jedna u nizu olako datih, i nikada ispunjenih, obećanja.
Mišković i Đurić  nikada nisu imali namjeru da bilo šta ulažu u “Bosku”, već su se željeli dokopati placa i objekta u epicentru grada, koji vrijedi desetine miliona, a da pri tom ne daju ni marke.

MALVERZACIJE OKO BOSKE

Mišković je u oktobru 2008. godine Banjaluci obećao šoping-molove, da bi šest mjeseci kasnije radnici “Boske” satima držali zaključane u kancelarijama direktora Ljubomira Dakića i Miru Kuvelju, predsjednika Nadzornog odbora, zahtijevajući da im se isplate 22 plate, te brojne druge naknade koje nisu primili.

Povod za štrajk je bila činjenica da “Delta – Zekstra” nije uplatila predviđena tri miliona evra za kupovinu 58 posto državnog kapitala “Boske”. “Delta-Zekstra” je tražila od Vlade produženje roka za uplatu prvo do 28. februara, a onda i do 26. marta 2009. godine, nakon čega su saopštili da nemaju namjeru da daju novac. Potom na scenu stupa Dodik i nudi da Vlada RS izmiri 80 posto plata zaposlenih, otpremnine i dažbine, sve u vrijednosti 3 miliona maraka.

U to vrijeme, u Narodnoj skupštini Republike Srpske usvojene su vladine mjere za ublažavanje negativnih efekata svjetske ekonomske krize, u koje je ugrađena i odrednica u kojoj se naglašava mogućnost plaćanja cijene državnog kapitala na rate u preostalim neprivatizovanim preduzećima. Ova odredba primijenjena je na privatizaciju Robne kuće.

Ona tri miliona kojima su isplaćene radničke plate i dažbine, Dodik je, faktički, poklonio “Delta Zekstri”, jer im je očistio dugove robne kuće. Uz sve to, vlasnici “Boske” zaradili su su dodatnih milion i dvjesta hiljada maraka, koliko je “Boska” potraživala za iznajmljene prostore i od raznih drugih komintenata, a među dužnicima se nalazila i Vlada RS.

Tu nije kraj. U 2011. godini Investiciono-razvojna banka RS je kupila obveznice “Boske” emitovane na Banjalučkoj berzi u ukupnoj vrednosti od 15 miliona maraka, ali “Boska” kasni sa uplatom rata, pa je IRB podnijela tužbu kako bi povratila uložena sredstva.

Dragan Đurić je poslednjih godina često boravio u Banjaluci, gdje je posjećivao i Dodika u njegovom kabinetu. Srbijanski mediji su spekulisali da se krajem 2013. godine bio sklonio u Banjaluku, nakon što je srbijansko tužilaštvo protiv njega podnijelo krivičnu prijavu zbog zloupotreba tokom privatizacije Veterinarskog zavoda Zemun.

Đurić je i predsjednik KK “Partizan”, dok je Dodik počasni predsjednik tog kluba. “Partizan” je svakako nit koja povezuje Dodika i Đurića. Međutim, od te niti mnogo su čvrće one koji se odnose na njihove zajedničke poslove od 1998. godine do danas.

(zurnal.info)