Sve vlasti odlaze, samo Socijalistička partija ostaje

Socijalistička partija Republike Srpske mogla bi se okarakterisati kao politički fenomen u Bosni i Hercegovini, jer je iz nekoliko raskola izašla jača nego ranije.

Istina, stranka nije danas snažna kao 1998. i 1999. godine, kada je u Narodnoj skupštini RS imala desetak poslanika, ali je opstala uprkos mnogobrojnim podjelama, a, što je još interesantnije, opstao je i dio partija koje su osnovali nezadovoljni funkcioneri SP-a. Najpoznatiji od njih svakako su Nebojša Radmanović i Igor Radojičić koji su aprila 2000. godine istupili iz SP RS i osnovali Demokratsku socijalističku partiju, da bi se decembra iduće godine udružili sa Strankom nezavisnih socijaldemokrata u Savez nezavisnih socijaldemokrata, koji je danas vodeća partija u BiH, uz SDP BiH.

Član SP-a bio je i Krsto Jandrić, predsjednik Narodne demokratske stranke, koja u aktuelnom sazivu NSRS ima dva poslanika, dok nekadašnja mu matična partija ima četiri mandata. Svoju partiju osnovao je i Zdravko Krsmanović, načelnik Foče...

ŠTA NAS KRASI

Socijaliste ne krasi principijelnost, konzistentnost, socijalna i ekonomska osviješćenost, privrženost iskorjenjivanju korupcije i borbi protiv kriminala..., ali ih krasi upornost da za sebe nađu mjesto u svakoj vlasti, bez obzira da li je predvodio SNSD ili SDS. Upravo decenijsko pripadanje vlasti sačuvalo je Socijalističku partiju, jer su znali iskoristiti sve ono što vlast sobom nosi - uticaj i materijalne resurse.

SP je, već duže od osam godina, dio vladajuće koalicije u RS, od čega poslednjih šest sa SNSD-om i Demokratskim narodnim savezom. Njihov uticaj na kreiranje i donošenje značajnijih odluka u zakonodavnoj i izvršnoj vlasti je minoran, i može se reći da oni djeluju kao trabant SNSD-a, zadužen za sondiranje javnosti oko odluka, koje bi se mogle okarakterisati kao „politički teške“. Takve su, svakako bile, donošenje zakona o borcima i PIO, koji su gotovo doveli do bunta u RS, ali su ove socijalne kategorije vještom političko-medijskom manipulacijom do daljnjeg primirene.

Za ovakve usluge, SP uvijek može računati na snažnu medijsku i finansijsku podršku SNSD-a, te dio kolača vlasti.

OSUĐENI PREVARANT

Međutim, SP je mala stranka i dostigla je svoj zenit. Predsjednik partije Petar Đokić uspio je preživjeti teške unutarstranačke borbe, počistiti iz stranke niz visokih funkcionera, od kojih su mnogi bili osnivači te partije, ali sve to dovelo ga je do pozicije u kojoj je poluprivatizovao stranku, kako bi spriječio dalje podjele. Takođe, on je već u dobroj mjeri „izlizan“ političar i SP neće ponoviti solidne rezultate (koje je imala proteklih godina) na predstojećim lokalnim izborima.

Na kredibilitet stranke utiče i činjenica da je njen predsjednik Petar Đokić pravosnažno presuđen zbog prevare, jer je sa svojom firmom (iz Brčkog) oštetito Telekom Srpske za preko sto hiljada KM.

Uz sve to, socijalisti nisu uspjeli nadoknaditi ogroman odliv „ljudskih resursa“, niti stvoriti nekoliko u javnosti prepoznatljivih kadrova. Saša Čudić, visoki funkcioner SP je, uz Đokića, najangažovaniji u javnosti, ali to je nedovoljno da bi se ostvario rast partije koji iz nje najavljuju. Čudić bi trebalo da naslijedi Đokića na čelu stranke, ima brojne kvalitetne političke i privredne veze, kako u BiH, tako i u Srbiji, za njega se ne vežu nikakve afere, politički je iskusan, ali aktuelni predsjednik nema namjeru da mu prepusti kormilo.

Brojni raskoli trajno su devastirali infrastrukturu socijalista, koji nisu uspjeli „pokrpati“ velike „rupe“. Najznačajniji i najsnažniji odbori ove stranke su banjalučki, onaj u Brčkom, te u Brodu, gdje SP ima načelnika opštine. Stranka je prisutna na cijeloj teritoriji RS (i dijela FBiH), ali sa, mahom, nejakim odborima, koji neće uspjeti ostvariti značajniji pomak.

SP će preživjeti i naredne izbore, imaće odbornike u dvadesetak opština, ali nigdje odlučujući uticaj.

Saša Čudić, predsjednik Izvršnog odbora SP RS

KRIMINAL NAŠEG PREDSJEDNIKA NE UTIČE NA KREDIBILITET STRANKE

Žurnal: SP je dio vladajuće kolaicije, ali se stiče utisak, nakon šest godina, da ni na koji način ne učestvujete u kreiranju odluka, već da je to isključivo u nadležnosti SNSD-a. U kolikoj mjeri je SP ravnopravan partner, a u kojoj je tek jedno od pomagala najjače stranke?

Čudić: Možda djeluje tako prividno zbog procesa, jer ništa se ne može desiti preko noći. Potrebni su neki procesi da bi se neke stvari mogle vidjeti, možda i sam naš uticaj kao Socijalističke partije u vlasti nije dovoljno vidljiv, ali se ne bih složio sa konstatacijom kako smo mi tu samo nekakva statua ili pozicija u vladajućoj koaliciji ili, ne daj bože, pomagalo. Mi smo u odnosu na izborne rezultate dali svoj doprinos u formiranju vladajuće koalicije i na osnovu tog izbornog rezultata, odnosno učešća u izbornoj koaliciji dajemo svoje maksimalno učešće kao politička stranka na političkom tržištu RS i BiH. S druge strane postoji naša određena odgovornost. Mi jesmo ravnopravan koalicioni partner zajedno sa DNS-om i SNSD-om i naše ravnopravno učešće nije ograničeno niti limitirano bilo čim niti bilo kome, naravno samim tim ni SNSD-om.

Pokrenuli ste inicijativu za odgađanje lokalnih izbora, da li to znači da ih se plašite i da stranka po rejtinzima ne stoji baš najbolje?

Prije svega, inicijativa je zasnovana na objedinjavanju izbora, a to objedinjavanje moguće je sprovesti na tri načina - da se odlože lokalni izbori, da se skrati mandat opštih izbora svih funkcionera vlasti za dvije godine pa da se opšti održe zajedno sa lokalnima, a postojala je i varijanta da se lokalni mandati produže, a opšti skrate za godinu dana pa da se izborni proces održi 2013. godine u BiH. Suština su bila dva razloga. Prvi što su jako veliki troškovi održavanja izbora u BiH - procjenjuju se na 14 miliona i još sigurno znatnu količinu miliona političke stranke potroše vodeći kampanje. Taj novac, mi smo smatrali da je potrebno potrošiti racionalnije a ne trošiti ga svake dvije godine na izborne procese. Druga stvar je što mi imamo svake dvije godine izbore i svi oni koji učestvuju u vršenju vlasti kako u poziciji tako u opoziciji jako malo imaju vremena da se bave suštinskim stvarima.

Ostajemo čvrsto pri inicijativi da dođe do objedinjavanja lokalnih izbora sa opštim izborima, da dođe do promjene Zakona odnosno Ustavnih odredaba i da konačno Bosna i Hercegovina ima kontinuiran izborni proces u četverogodišnjem periodu.

Sa kojim partijama ćete praviti koalicije i da li ima stranaka sa kojima nećete u koaliciju ni pod kojim uslovima?

Naš izvršni odbor je na dvadeset i petoj sjednici održanoj prije nekoliko dana, donio jasne zaključke i jasna uputstva svim opštinskim odborima. SP na predstojeće izbore ide samostalno. Nemamo nikakvu uslovljenost da činimo koaliciju sa nekom strankom koja bi se prenijela na sve opštinske odbore. Druga važna stvar je da rukovodstva imaju saglasnost da vode razgovore sa svim političkim partijama, udruženjima, pokretima, samim tim i nevladinim organizacijama i da obezbjeđuju podršku za lokalne izbore.

Ono što je jako važno i na šta smo ponosni je da ćemo imati kandidate za gradonačelnika odnosno načelnika u svim opštinama u BiH. Također je važno da SP ovaj put nikome neće davati podršku a ukoliko dođe do koalicionih djelovanja to onda mogu biti zajednički kandidati i naravno predizborno definisani sporazumi i pravila ponašanja u narednom periodu. Sve to potvrđuje i demantuje Vaše prethodno pitanje da li smo se mi plašili izbornih rezultata. Ne, naprotiv mi smo izvršili dva puta analizu stanja u opštinskim odborima i analizu na terenu. Mogu da istaknem svoje zadovoljstvo, povećan je broj članova, povećano je interesovanje za Socijalističku partiju i tamo gdje smo imali odbore u formi inicijativnih odbora sada su oni već prerasli u opštinske odbore.

Mogu reći da smo na vrijeme počeli pripreme za izbore, očekujemo znatno bolje rezultate a u pogledu koaliranja Izvršni odbor je taj koji donosi konačnu odluku i prije predaje lista situacija će biti potpuno jasno izbalansirana.

SP je stranka koja se do sada najviše puta podijelila. Da li je taj , moglo bi se reći već tradicionalni ritual zaustavljen i da li ima novih raskola unutar partije?

Tačno je da smo mi bili najplodnija stranka i da su mnoge stranke, pa i ličnosti potekle iz Socijalističke partije. Danas nemamo nikakvih pojava u SP da postoje određene podjele niti ima takvih najava, a što je još važnije ni takvih djelovanja unutar Socijalističke partije što se vidi po našem slobodnijem, otvorenijem i transparentnijem radu.

Predsjednika vaše stranke Petra Đokića, koji je i ministar rada i boračko invalidske zaštite, opozicija optužuje da je učestvovao u prevari boraca prilikom donošenja i primjene novih Zakona o pravima boraca i PIO. Kako komentarišete te optužbe i šta mislite o tim Zakonima, koji su, bez sumnje, umanjili prihode boraca?

Svi političari i u poziciji i u opoziciji su znali da će to jednom morati neko da uradi. Bio bih neozbiljan i politički nedorečen ako bih rekao kako mi je žao što su baš kadrovi Socijalističke partije bili ti koji su odradili reforme u boračko invalidskoj zaštiti. Nije mi žao uopšte, ali to samo dokazuje da je neko morao skupiti hrabrosti i konačno podvući crtu. Nema tu nikakve prevare, već samo, po mom mišljenju, nedovoljno je obavještena javnost o svemu tome.

Vrlo važno je bilo razdvojiti penziona prava od boračkih prava, jer da nismo imali rat danas ne bi ni imali obavezu po boračkim pravima već samo po penzionim obavezama. Po tom razdvajanju došli smo u situaciju da su penzioneri zadovoljni, ali dio boraca koji tumači da je oštećen za umanjena primanja je napravio dosta, po mom mišljenju, zbunjivanja u javnosti. Priča se o deset hiljada boraca koji su oštećeni, ali je isto tako 34000 onih koji su dobili po prvi put nekakva prava. Mi smo željeli da na ovaj način obezbijedimo ravnopravan odnos prema svima. To nije dovoljno i meni je žao, ali povećanje tih iznosa zavisi od ukupnog razvoja Republike Srpske. Dakle, nije riječ ni o kakvoj prevari već je riječ o hrabrosti. Svjesni smo odgovornosti koju smo ponijeli, ali isto tako računamo na podršku svih onih koji su dobili konačno pravičnu nadoknadu ovim Zakonom.

Koliko na kredibilitet stranke utiče činjenica da je predsjednik Petar Đokić presuđen zbog prevare jer je sa svojom firmom oštetio Telekom Srpske za preko sto hiljada KM?

Mislim da to apsolutno ne utiče na kredibilitet stranke, jer to se provlači već nekoliko godina i vjerovatno će se povlačiti u nekom narednom periodu. Mi svakako ne možemo obraćati pažnju na nešto što se desilo i pitanje pod kakvim okolnostima se desilo, jer mi i dalje smatramo da je riječ o politički montiranom procesu.

(zurnal.info)