Oktobarski lokalni izbori u Republici Srpskoj pokazali su da kad na megdan vladajućem Savezu nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) izađe udružena opozicija, stranka Milorada Dodika ostane bez dvadesetak načelničkih pozicija. Osim toga, činjenica da je SNSD na opštinskim izborima izgubio 90 hiljada glasova u odnosu na opšte izbore 2010. godine i da je ova stranka stupila na stazu, koja je vodi ka daljem padu rejtinga, više su nego jasan signal opozicionim partijama da moraju dodatno zbijati redove ako žele promjenu vlasti i na entitetskom nivou.
Nakon realnog izbornog poraza, vrh SNSD-a ponaša se kao rogovi u vreći, na Dvoru je sve sumornije, a dvorjani se, više nego bilo čim drugim, bave međusobnom spletkama i podmetanjima. Raspukline u SNSD postale su vidljive golim okom, ova stranka više ne može da drži pod kontrolom ni previranja u sebi samoj, a posebno ne da pronađe rješenja za sve očajnije ekonomsko i socijalno stanje u entitetu. Sve ovo, šansa je za opoziciju.
IVANIĆ: CIJELA OPOZICIJA U JEDNOJ PARTIJI
Lider Partije demokratske partije (PDP) Mladen Ivanić tvrdi da je ova stranka ideju o ujedinjenu opozicije zastupala i pred oktobarske lokalne izbore, tražeći da se na nivou cijele RS postigne sporazum o zajedničkom opozicionom djelovanju.
Međutim, ne zbog nas, već zbog nekih drugih, a tu posebno mislim na pojedine odbore iz Srpske demokratske stranke (SDS), to nije išlo. Sada je vrlo jasno da bi jedinstvena opozicija mogla pobijediti vladajuće strukture. Zato, najmanje što se treba uraditi je da se postigne dogovor o zajedničkim kandidatima za predsjednika RS i za člana Predsjedništva BiH. Vjerovatno nije realna jedna zajednička poslanička za parlament sa SDS, jer mislim da će ta stranka ići sama, ali zato smatram da ostale opozicione stranke treba da razmišljaju najmanje o zajedničkoj listi, pogotovo ako budu zatvorene liste, što bi garantovalo precizan redosljed kandidata, tako da niko nikog neće moća prevariti, kazao je Ivanić za Žurnal.
On kaže da je PDP otvorena i za mogućnost ujedinjenje opozicije u jedinstven politički subjekat.
O tome treba razmišljati, treba početi razgovore o tome, mada takvi razgovori nisu uvijek jednostavni. Postoje dvije opcije – prva, da se zadrži pravni subjektivitet svake od potencijalnih članica, a da se napravi jedno pravno lice, tipa Demokratskog fronta u Crnoj Gori. Postoji i mogućnost da se ugase subjektiviteti, a da se napravi potpuno novi politički blok. Postoje različite mogućnosti i u sve te razgovore treba ići polako, postepeno i strpljivo. Ne treba se žuriti, jer žurba može proizvesti više problema nego koristi, istakao je Ivanić.
ČAVIĆ: MORAMO PREVAZIĆI POLITIČKE SUJETE
Lider Demokratske partije (DP) Dragan Čavić okupljanje opozicije pod zajednički kišobran vidi kao jedino rešenje da se u budućnosti stvori snažna politička polarizacija, neophodna da bi se u Republici Srpskoj desile političke promjene. On, međutim, ističe da prije svega treba utvrditi cilj oko kojeg bi se opozicija ujedinila.
Normalan cilj treba da bude promjena vlasti. Ako takav cilj postoji, onda mora da postoji motivacija koja iz toga proizilazi, a ona opet proizilazi iz potpune opredjeljenosti. Što se tiče DP-a, mi smo potpuno opredjeljeni za realizaciju ovog cilja i spremni smo da pristupimo poslu objedinjavanja stranaka opozicije, kazao Čavić za Žurnal.
Svijest da samo ujedinjeni mogu srušiti režim i iskrena namjera da se promijeni postojeća vlast, početna je tačka mogućeg stvaranja jedinstvenog opozicionog bloka. Ako takva svijest i iskrena namjera postoje, otvoreni su različiti modaliteti udruživanja opozicije. Čavić smatra da se opozicija može ujediniti u jedinstveni blok, na čijem čelu bi bile ključne opozicione stranke, kao što su Srpska demokratska stranka (SDS) i Partija demokratskog progresa.
Međutim, treba uzeti u obzir i činjenjcu da se svaki put na izborima jedan broj glasova rasipa na male političke aktere, koji ne mogu da pređu izborni cenzus, a koji uglavnom predstavljaju alternativu vlasti, odnosno koji žele promjenu vlasti, upozorava Čavić.
On je naveo da je na opštim izborima 2010. godine na male političke partije rasuto oko stotinu hiljada glasova. Prema njegovim riječima, na taj način se rasipa ogroman birački potencijal, koji sasvim sigurno može doprinijeti promjeni odnosa snaga na političkoj sceni.
Smatram da na tome treba poraditi i znam da jedan dio političkih stranaka prepoznaje ovaj problem i da su spremne na razgovore kako bi se pronašao modus objedinjavanja, kaže Čavić.
On je sasvim siguran da će u narednoj godini doći do ukrupnjavanja opozicije, ali da ne smatra da će biti samo jedan opozicioni blok.
Izvjesno je da će postojati dva, možda i tri centra oko kojih će se okupljati nove opozicione strukture više političkih stranaka, tvrdi.
On, naravno, ne isključuje mogućnost da stvaranje objedinjenog opozicionog bloka (jednog ili više njih) ne miniraju pojedinačne ambicije i političke sujete.
Ne mislim tu samo na političke sujete pojedinaca, već na precjenjivanje potencijala određenih političkih partija. DP, recimo, ne može da precjenjuje svoj potencijal. Ako želimo promjenu, mi bez ikakvih predrasuda i sujeta treba da kažemo- bez obzira što imamo trend rasta sada je zrelo vrijeme da zajedno sa drugima napravimo novu političku strukturu, koja će biti alternativa postojećoj vladajućoj strukturi, rekao je Čavić.
MIHAJLICA: MALE RAZLIKE IZMEĐU OPOZICIONIH PARTNERA
Tamo gdje postoje sujete, dogovaranje je teže, slaže se i predsjednik Srpske radikalne stranke RS (SRS RS) Milanko Mihajlica. On, međutim, smatra da je stanje u društvu takvo da svi opozicioni lideri treba da zaborave na sopstvene sujete i da u prvi plan stave interese građana.
Ako to učinimo tako, onda nikakve sujete ne mogu biti iznad potrebe da se unutar opozicije postigne jasan politički dogovor kako da građanima ponudimo alternativu postojećem režimu, naglasio je Mihajlica.
Prema njegovim riječima, jedna od ideja oko koje bi opozicija zbila redove je sistemska borba protiv kriminala i korupcije.
RS je šampion u Evropi po stopi kriminala i korupcije i to nas obavezuje da snažnije politički djelujemo u stvaranju pretpostavki za jačanje institucija za borbu protiv kriminala i korupcije. Osnovna pretpostavka za to je politička volja i krajnje je vrijeme da se na tom pitanju nešto uradi, kazao je Mihajlica za Žurnal.
Osim borbe protiv kriminala i korupcije, on ističe i potrebu jačanja demokratskog kapaciteta institucija RS, jačanje pravne države i uspostavljanje instituta odgovornosti nosilaca vlasti, kao i rješavanje poražavajućeg ekonomskog i socijalnog stanja u ovom entitetu.
U vezi sa svim tim pitanjima, razlike između opozicionih stranaka su male da ne bi došlo do dogovora, naglasio je predsjednik SRS RS.
Mihajlica je poručio da je njegova stranka spremna da sa ostalim opozicionim strankama razgovara o različitim oblicima zajedničkog djelovanja.
To bi podrazumijevalo jasno definisanje zajedničkih političkih, ekonomskih i socijalnih ciljeva. Cilj treba da bude promjena, ne samo vlasti u RS, već suštinske promjene u svim sferama društvenog života. Da bi se to ostvarilo, potrebna je snažna politička alternative, a to je moguće jedino ako se uspostavi snažna politička organizacija, rekao je on.
(zurnal.info)