Političke stranke u BiH uglavnom su kažnjavane zbog prekršaja koje se odnose na izvore finansiranja, zabranjene priloge, obaveze prijavljivanja priloga, obaveze vođenja evidencija o prihodima i rashodima i obaveza podnošenja finansijskih izvještaja. Tako su stranke, primjera radi, nakon Lokalnih izbora 2012. godine bile dužne platiti ukupno 145 hiljada KM zbog kršenja Zakona o finansiranju političkih stranaka i Izbornog zakona BiH. Kazne koje je Centralna izborna komisija BiH (CIK) izrekla kretale su se u rasponu od 500 do 25.000 KM.
Najviša kazna u 2013. godini izrečena je Socijalističkoj partiji – čak 25.000 KM. Slijede Narodna stranka radom za boljitak i SDP, sa kaznama od 12.000 KM, SDS (6.600 KM), BOSS (4.500), DNZ (4.000), SNSD (3.500), a po 3.000 KM morale su uplatiti SDA, SP, LDS, HSP, GDS, Stranka za BiH, PDP... ostalim strankama izrečene su kazne u rasponu od jedne do dvije hiljade KM.
Tri političke stranke CIK je kaznio zabranom kandidovanja na narednim izborima jer nisu dostavile godišnji finansijski izvještaj za 2011. godinu a nisu dozvoljevale ni pristup svojim prostorijama, kako bi bila izvršena revizija njihovog poslovanja – to su Građanska partija napretka, Narodna stranka Brčko i Srpski pokret obnove RS-a.
Sankcije zbog sukoba interesa
Dvije godine ranije, na Općim izborima 2010. godine, također su uočene brojne nepravilnosti. U 35 postupaka 2010. godine CIK je utvrdio povredu Zakona o sukobu interesa u organima vlasti u FBiH i istog zakona u Brčko Distriktu. Prekršioci su proglašeni nepodobnim da se kandiduju za bilo koju funkciju izabranog zvaničnika, nosioca izvršne funkcije ili savjetnika u periodu od 4 godine. Za 18 zvaničnika izrečena je, osim kazne nepodobnosti za kandidovanje, i novčana kazna u rasponu od jedne do 10 hiljada KM. Za 11 zvaničnika izrečena je samo sankcija nepodobnosti a za šest samo novčana sankcija.
U okviru ove mjere CIK je na državnom nivou sankcionisao Savu Erića (SDS). Erić je bio u sukobu interesa kao zastupnik u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH i član Skupštine Akcionarskog društva "Zvornikputevi" Zvornik, koje je u 2008. i 2009. godini sklapalo ugovore sa institucijama koje se finansiraju iz budžeta u iznosu većem od 5.000 KM godišnje. Mjera koju je CIK izrekao bila je nepodobnost kandidovanja u periodu od četiri godine nakon počinjenog prekršaja tj. od 31.12.2009. godine i novčana kazna u iznosu 7.000 KM.
Sličnu sankciju (nepodobnost kandidiranja i 2.000 KM) CIK je izrekao i Rifatu Doliću (DNZ), zastupniku u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH i član Nadzornog odbora i Skupštine privatnog preduzeća "Saniteks" d.d Velika Kladuša koje je sklapalo ugovore sa institucijama koje se finansiraju iz budžeta u iznosu većem od 5.000 KM.
Na kantonalnom nivou zabranom kandidiranja i novčanim kaznama sankcionisani su, između ostalih, Suad Agić (SDA), zastupnik u Skupštini Zeničko-dobojskog kantona i član Skupštine "BH Telecom" Sarajevo, Safeta Sejdić (SDA), ministrica pravosuđa i uprave Posavskog kantona, i funkcija člana Skupštine, a bliski srodnik, otac Muhamed Sejdić član Skupštine i ovlaštena osoba privatnog preduzeća "Sejdić commerce" d.o.o Odžak koje je sklapalo ugovore u vrijednosti većoj od 5.000 KM godišnje sa organima koji se finansiraju iz budžeta.
U toku 2010. godine Centralna izborna komisija BiH kaznila je stranke u ukupnom iznosu od 84.500,00 KM zbog kršenja Zakona o finansiranju političkih stranaka. Po 7.000 platili su LDS i Socijalistička partija, SDA – 6.000, SDP, GDS i Stranka za BiH (5.000 KM), Partija ujedinjenih penzionera (4.500 KM), Srpska radikalna stranka RS-a (4.000), Radom za boljitak (3.000), SDU (2.500)...
Za 8 političkih stranaka koje nisu dostavile godišnji finansijski izvještaj za 2008. godinu i nisu omogućile pristup svojim prostorijama, kako bi Služba za reviziju izvršila reviziju njihovih finansijskih izvještaja Centralna izborna komisija BiH je izrekla administrativnu mjeru, kojom im je uskraćeno pravo da se kandidiraju na narednim izborima –Općim izborima 2010. godine.
Izvještaj Tužilaštvu BiH
Centralna izborna komisija je nakon izbora 2010. godine Tužilaštvu BiH uputila i izvještaj sa uočenim nepravilnostima, koje nisu bile u njenoj nadležnosti.
Dio izvještaja odnosio se na Hrvatsku krščansko-demokratsku unije (HKDU) BiH. CIK je stranci izrekao novčanu kaznu od 5.000 KM zbog kršenja odredbi Zakona o finansiranju političkih stranaka BiH a u izvještaju se navodi kako je služba za reviziju CIK-a BiH uvidom u finansijsko poslovanje HKDU-a otkrila ozbiljne elemente korupcije i kriminala.
Kontrola je otkrila kako je više od 24 hiljade KM, koje je HKDU prijavio kao isplatu u humanitarne svrhe zapravo potrošeno na privatne potrebe članova stranke i njihovih porodica, prikazani troškovi električne energije završili su u rukama jednog od članova strake.
(zurnal.info)