Zemlje zapadnog Balkana

Zemlje zapadnog Balkana užurbano privode kraju sistemske promjene kako bi dobile pozitivno mišljenje Evropske komisije (EK) i napravile novi korak u eurointegracijama.

Pet zemalja regiona, s različitim ambicijama i izgledima, iščekuju 12. oktobar kada će biti objavljen novi izvještaj EK-a: Crna Gora i Makedonija već imaju status kandidata i očekuju datum pristupnih pregovora, Srbija i Albanija se nadaju i kandidaturi i početku pregovora, a Bosna i Hercegovina je najviše zaostala u eurointegracijama, prenose u utorak agencije.

U Podgorici su, poslije usvajanja izbornog zakona, uvjereni da će stav EK-a biti povoljan i da će dobiti datum za početak pregovora.

- Poslije usvajanja ovog zakona i drugih promjena, ja sam optimista da ćemo dobiti datum za pregovore, izjavio je premijer Igor Lukšić, poslije kompromisa postignutog s opozicionim partijama.

Crna Gora je prošle godine dobila status kandidata.

Makedonija je u delikatnoj situaciji, iako je još 2005. godine stekla status kandidata. Na putu ka EU Skoplju ispriječio se poznati spor s Grčkom oko imena zemlje.

- Optimista sam da ćete riješiti veliki problem s Grčkom. Dvojica premijera Nikola Gruevski i Jorgos Papandreu su posvećeni rješavanju spora oko imena, izjavio je povjerenik za proširenje EU Stefan Fuele koji je prošle sedmice posjetio Skoplje.

U Albaniji - poslije nedavne odluke opozicione Socijalističke partije da prekine bojkot parlamenta bez čijih glasova je nemoguće usvojiti sistemske zakone - sada, po hitnom postupku, pokušavaju da nadokande izgubljeno.

Nije jasno da li će u tome uspjeti, pogotovo što vlada i opozicija i dalje imaju različite stavove oko mnogih sistemskih pitanja.

- Albaniji je potreban nacionalni dogovor o ulasku u Evropsku uniju, isti koji je postignut povodom ulaska zemlje u NATO,  istakli su šefovi diplomatija Italije i Grčke Franco Frattini i Stavros Lambrinidis, koji su ove sedmice posjetili Tiranu da bi podstakli albanske političare iz vlasti i opozicije da zajednički rade na ubrzanju reforme da bi uhvatili korak s eurointegracijama.

Tirana je 2009. godine podnijela molbu za sticanje statusa kandidata, ali je EK-a to u prošlogodišnjem izvještaju uslovila reformama u oblasti vladavine prava, kao i u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala.

U Srbiji se privode kraju sistemske reforme kako bi se dobio status kandidata a možda i datum za početak pregovora. 

Na tom putu Beograd se suočava i s "kosovskim pitanjem“, naročito poslije najnovijih pokušaja Prištine da na silu preuzme kontrolu na administrativnoj linijii.

Beograd do kraja mjeseca treba da usvoji zakone s "evropske agende" o restituciji i javnoj svojini i gotovo sigurno će dobiti status kandidata, a možda i datum za pregovore.

- Uvjeren sam da će Srbija dobiti status kandidata za ulazak u EU, smatra budući predsjednik Evropskog parlamenta Martin Schulz koji je sada šef poslaničke grupe evropskih socijaldemokrata u EP-u.

Bosna i Hercegovina, u odnosu na ostale zemlje zapadnog Balkana, zaostaje u eurointegracijama zbog unutrašnjih političkih podjela, zbog čega nije uspjela da formira organe vlasti ni godinu dana poslije izbora.

(Fena)