Meksički književni div

Karlos Fuentes rođen je u Panami 11. novembra 1928. u porodici diplomata. Veći dio djetinjstva proveo je seleći se po zemljama s obe strane Atlantika. Diplomatsku tradiciju je nastavio, jer je 1975. imenovan za meksičkog ambasadora u Parizu. Kroz svoj politički angažman, postao je prijatelj sa mnogim moćnim ljudima, a neki od njih su Bil Klinton i Žak Širak. Godine 1992. Miteran mu uručuje orden Legije časti.

Književni div bez Nobelove nagrade

Tokom Fuentesovog diplomatskog mandata u Parizu, mnogi njegovi sunarodnici dobili su politički azil, prije svih oni koji su bili protiv Frankovog režima. Mnogi su za njega govorili da je književni div. Uvek je bio u krugu potencijalnih dobitnika Nobelove nagrade.
Umjesto Nobelove, 1987. je dobio Cervantesovu nagradu, koja se smatra najprestižnijom nagradom španskoga govornog područja u svetu. Godine 1977. uručena mu je i nagrada Romulo Gallegos, a 2004. nagrada Principe de Asturias.

Književni opus

Fuentes je autor više od dvadeset knjiga proze, među kojima su i slavni romani: Smrt Artemija Kruza (1962), Sveto mjesto (1967), Terra Nostra (1975), Stari Gringo (1985), Dijana (1996), Godine s Laurom Dijaz (2000), Srećne porodice (2006), Adam u raju (2009).

Najvažnije knjige eseja: Argumenti Latinske Amerike (1963), Latinska Amerika: Rat sa prošlošću (1985), Ja i drugi (1988), Novo vrijeme za Meksiko (1994), Protiv Buša (2004).

Bio je istaknuti ljevičar i oštar kritičar meksičkog društva.
Kroz junake njegovih dela, čitaoci zapravo vide ogromne socijalne razlike između starog i novog sveta.

Kritikovao podjednako Buša i Fidela Kastra

Fuentes je podržao Fidela Kastra tokom revolucije na Kubi , ali ga je kasnije kritikovao zbog autoritarne vladavine. Pokazivao je simpatije za indijanske pobunjenike u pokrajini Čijapas na jugu Meksika. Osuđivao administraciju američkog predsednika Džordža Buša zbog njegove antiterorističke taktike koju je nazvao nepravedno oštrom. Kritikovao je također politiku SAD-a u građanskim ratovima po Centralnoj Americi osamdesetih i američku imigracionu politiku koja je pogodila meksičke radnike, koju opisuje u romanu "La Frontera de Cristal" (Kristalna granica).

Administraciju Džordža Buša je ovako opisivao:

Njegova administracija je došla s uvjerenjem da postoji jedinstven sistem iz kojega će Buš voditi čitav svijet, jer su poslednja preživela demokratska snaga.

Direktan uticaj SAD-a na zemlje Južne i Centralne Amerike, Fuentes je objašnjavao kroz njihovu ekonomsku snagu. Protivio se tome da Meksiko u svakom smislu bude zavistan o samo jednom centru moći. S druge strane, bio je svjestan da bi Meksiko trpio posljedice, ukoliko bi pokazao više samostalnosti i okrenuo se drugim zemljama.

Venecuelanskog levičarskog lidera Huga Čaveza je nazivao "tropskim Musolinijem".
Na dan Fuentesove smrti iz štampe je izašao njegov esej u magazinu Reforma u kome je s nadom pisao o pobjedi socijaliste Olanda u Francuskoj.

Politički uticaj romana

Fuentes je uvek govorio da roman ne mora nužno imati i politički uticaj. Politički uticaj romana objašnjavao je tako što je govorio da roman morao da “prođe” kroz čitavo društvo, ali da je to posao “na duge staze”.

Da li će roman imati politički uticaj i biti  uspješan u postizanju određenog cilja, Fuentes je povezivao sa dva faktora: književnim jezikom i maštom. Po njemu, pisci u Latinskoj Americi su bili jedini glas naroda. Gotovo svaka zemlja se nosila sa diktatorskim režimom, feudalnim uslovima življenja i ogromnom stopom nepismenosti.

Fuentes je često pominjao Pabla Nerudu koji je govorio da pisci na svojim plećima nose narod. Dodavao je da su se stvari promijenile i da je društvo evoluiralo: postoje sloboda štampe, političke stranke, sindikati, društvene organizacije, teret društva više nije samo na plećima pisaca.

- Hvala Bogu na tome. Sada možemo sve više i više učestvovati u kreiranju života u našim zemljama kao građani, rekao jejednom prilikom.

No bez obzira na to, bio je ubijeđen da pisci i dalje imaju veliku ulogu u kreiranju demokratskog duha. Pisanje dobrog romana ima veze sa životom ljudi, dobar roman povezuje prošlost, sadašnjost i budućnost, govori o prijateljima, neprijateljima i svemu onome što kreira društvenu svest.
Uticaj kinematografije
Fuentes je redovno posećivao bioskope. Za njega je najveći dan u životu bio kada ga je otac poveo u bioskop, da gleda film "Građanin Kane". Tada je imao deset godina. Poslije je tvrdio da je od tada uvijek živio s duhom “Građanina Kanea” jer je taj film je bio presudan u razvoju mašte desetogodišnjeg Fuentesa.

Za braću Marx je govorio da su među najvećim umjetnicima dvadesetog veka - bili su najveći anarhisti, revolucionari i razarači imovine, imali su moć da naprave velike eksplozije smijeha.
Volio je i klasične filmove strave i užasa, naročito vampirske filmove s Belom Lugošijem.
U jednom od svojih poslednjih dela – Vlad, Fuentes se vraća u daleku prošlost.
Roman govori o vampiru koji je iscrpio sve zalihe krvi u Evropi i onda dolazi u Meksiko Siti. Zapravo, Vlad je u Fuentesovom romanu politička vlast na Balkanu.

Rat kartela

Kao politički komentator i autor više od 20 romana, Fuentes je bio jedan od najcjenjenijih glasova u Meksiku. Bio je hroničar svoje zemlje i svjedok njenog razvoja od kasnih 1950-ih. Ono što je poznato širom sveta, jeste da je posljednjih nekoliko godina postao zaokupljen ratovima zbog droge u Meksiku. Govorio je i pisao o sukobu između vlade i narko-kartela koji je donio više od 45.000 ubistava u poslednjih pet godina.
Bio je protiv legalizacije droga i smatrao da Meksiko time neće riješiti svoje probleme.

(zurnal.info)