Novosti
Zakon o posebnom registru neprofitnih organizacija: Osvetnički atak protiv onih koji nisu miljenici vlasti
Zakoni koje je usvojila Narodna skupština Republike Srpske predstavljaju grubu presiju na sve kritičke glasove u RS-u, a prije svega na medije i udruženja građana koja nisu pod kontrolom vlasti. Tim povodom četredeset i jedna nevladina organizacija oglasila se porukom koju u cjelosti prenosimo.
Dole potpisane organizacije civilnog društva ističu da je jučerašnjim usvajanjem tzv. „Zakona o stranim agentima”, kojim se prijeti već dugi niz godina, vlast stvorila preduslove za sistemski progon neistomišljenika. Takođe, usvajanje izmjena Krivičnog zakonika kojim se nastoje prisiliti poslanici na državnom nivou, nosioci pravosudnih funkcija i drugi zaposlenici institucija BiH da slijepo slušaju odluke vladajuće većine u RS, predstavlja grubi udar na temelje demokratije u ovoj zemlji. Usvajanje je proteklo u atmosferi linča i progona koju već duže vrijeme stvaraju predstavnici vlasti, a kulminiralo sinoćnjim napadom savjetnika Predsjednika RS na novinare koji najoštrije osuđujemo.
Zakon o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija usvojen je po hitnoj proceduri i uz objašnjenje da se njegovim neusvajanjem „stvaraju pretpostavke za urušavanje ustavnog uređenja”, čime je vlast unaprijed stavila metu na brojne medije i organizacije koje je prethodnih dana označila kao “neprijatelje”. Zakon je donesen kao vid osvete i dio paketa odgovora na presudu Miloradu Dodiku, čime su ogoljene sve floskule koje su se do sada plasirale da je cilj ovog zakona „povećati transparentnost i zabraniti politički rad udruženjima”.
Napominjemo da institucije Republike Srpske i sada mogu kontrolisati finansijsko i svako drugo poslovanje organizacija civilnog društva. Takođe, udruženjima je i po postojećem zakonu zabranjeno političko djelovanje, ali ono se prethodnih godina očigledno nije odnosilo na nevladine organizacije pod kontrolom vlasti koje se finansiraju iz budžeta i koje su otvoreno podržavala stranke i kandidate na izborima.
Na udaru ovog zakona naći će se sve organizacije koje se finansiraju iz međunarodnih izvora u Republici Srpskoj i automatski će nositi etiketu „stranih agenata”, iako se iz tih istih izvora finansira i vlast u RS. Isto tako, ovim zakonom se zabranjuje svim udruženjima koja imaju nezavisno finansiranje da predlažu zakone ili da „utiču na javno mnjenje”, upravo zato što ukazuju na brojne probleme u ovom društvu.
Ovaj zakon je osnov da se svako udruženje koje ne bude po volji vlasti nađe na udaru raznih nedorečenih odredbi i proizvoljnih tumačenja, a u konačnici da bude i ugašeno pod izgovorom da politički djeluje ili urušava ustavni poredak. Na udaru mogu biti svi, od onih koja se bore za ljudska prava i protiv korupcije do sportskih organizacija, udruženja za prava žena, sindikata, udruženja za zaštitu prava potrošača i humanitarnih organizacija.
Ovaj zakon imaće nesagledive posljedice i po brojne organizacije koje već dugo godina na razne načine pomažu građanima kroz socijalnu pomoć, zaštitu od nasilja i nasilnika, humanitarne akcije, pružanje pravne pomoći i sl. Posebno ističemo da izmjene Krivičnog zakonika predstavljaju neprihvatljiv udar na temeljne vrijednosti demokratije čime vladajuća većina želi držati pod kontrolom poslanike, sudije, tužioce, funkcionere i druge zaposlenike institucija BiH.
Ovi zakoni zadiru u ustave Republike Srpske i Bosne i Hercegovine, u Evropsku konvenciju o ljudskim pravima i osnovnim slobodama i nisu u skladu sa najvažnijim međunarodnim standardima. Ovo neće dovesti samo do gašenja ili zabrane rada udruženja te suzbijanja kritičkih glasova, već će proizvesti negativne ekonomske posljedice kroz izolaciju RS, zaustavljanje evropskih integracija i smanjenje investicija. Zbog toga pozivamo delegate u Vijeću naroda da zaustave usvajanje ovih restriktivnih zakona i apelujemo na vlasti da se suzdrži od ove i drugih osvetničkih akcija koje najavljuju.
Saopštenje potpisuju:
- Banjalučki centar za ljudska prava
- Centar za demokratiju i tranzicionu pravdu, Banja Luka
- Centar za građansku suradnju, Livno
- Centar za mlade KVART Prijedor
- Centar za informativnu dekontaminaciju mladih
- Centar za promociju civilnog društva CPCD
- Centar za razvoj medija i analize CRMA
- Centar za životnu sredinu
- Centri civilnih inicijativa CCI
- Fondacija “Lara”, Bijeljina
- Fondacija “Udružene žene”, Banja Luka
- Fondacija lokalne demokratije
- Helsinški parlament građana Banja Luka
- Humanitarna organizacija „Genesis Project“
- Kuća ljudskih prava Banja Luka
- Omladinska organizacija “Centar” Mrkonjić Grad
- Oštra Nula
- Mreža za izgradnju mira
- Radnička solidarnost
- Restart Srpska
- Rosen Metod Centar BiH
- Transparency International u Bosni i Hercegovini (TI BiH)
- Udruzenje “Novi put”, Mostar
- Udruženje građana “Mikro mreža”, Gradiška
- Udruzenje gradjana “Buducnost”
- Udruženje “IMPULS”
- Udruženje Dignitet
- Udruženje građana eTrafika.net
- Udruženje građana RS “Stop mobbing“
- Udruženje nezavisnih stvaralaca i aktivista GETO
- Udruženje paraplegičara i oboljelih od dječje paralize Velika Kladuša
- Udruženje Umbrella
- Udruženje Val
- Udruženje za promociju evropskih standarda i unapređenje poslovnog ambijenta Banjaluka
- Udruženje za promociju medijskih sloboda, kritičko i istraživačko novinarstvo (SKIN)/Valterportal
- Udruženje za zaštitu životinja Vardi
- Udruženje žena “Napravi Razliku”
- Udruženje žena Plane Makljenovac
- UG SEMPER – portal Gerila
- Ženska vizija Tuzla
- Zdravo da ste
