Milionske krađe već deceniju čekaju na reakcije tužilaca

Federalni revizori godinama vrijedno otkrivaju nepravilnosti u ministarstvima i instutucijama ali ministri i direktori prolaze nekažnjeno jer se protiv njih ne vode istrage i ne podižu optužnice. Bezbroj je jasnih slučajeva koje su otkrili revizori a za koje tužioci nikada nisu pokrenuli istragu niti podigli optužnicu. Revizore su otpužili da ih svake godine nepotrebno zatrpavaju svojim izvještajima.

Generalni revizor Ibrahim Okanović kaže da ured koji vodi svake godine šalje svoje izvještaje kantonalnim tužilaštvima.

- Mi smo držali sastanke sa tužilaštvima i otvoreno smo vidjeli da oni ne vole da im šaljete izvještaje – kaže za Žurnal Okanović: Oni su za to da im ne šaljete izvještaje jer to ih zatrpava.

Revizorima nije dozvoljeno da podnose krivične prijave. Jedino što mogu je podijeliti svoja saznanja sa tužiocima ili policijom. Više od tužilaca za informacije revizora zainteresovani su inspektori Finansijske policije.

PREDMETI LEŽE U LADICAMA

Glavni inspektor Zufer Dervišević kaže da je Finansijska policija istražila sumnje revizora u nepravilnosti prilikom dodjeljivanja poticaja Ministarstva poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva dok je na njegovom čelu bio Damir Ljubić. Svoja saznanja su poslali sarajevskom tužilaštvu ali slučaj nikada nije pokrenut.
- Ima dosta predmeta koji stoje godinama – kaže Dervišević za Žurnal: Generalno, tužioci ne reaguju ni na šta. Drže predmet više godina i nakon istrage zaključe da nema elemenata krivičnog djela.

Ministar Ljubić je u međuvremenu dobio ministarsku poziciju na državnom nivou u Ministarstvu za ljudska prava i izbjeglice.

Državni revizori imali su niz zamjerki u svom posljednjem izvještaju o Ljubićevom ministarstvu: troškovi mobilnih telefona nisu isplaćivani po pravilima kao ni troškovi reprezentacije i korištenja službenih auta, javne nabavke nisu provođene po pravilima a zapošljavani su radnici bez objavljivanja konkursa.

Ovakvih primjera ima na stotine u revizorskim izvještajima koji su nepresušan izvor novinskih priča. Novinari su uz pomoć izvještaja uspijevali otkriti priče od kojih su neke zaokupljali pažnju javnosti danima. Ali ne i tužilaca. Dervišević kaže da nema puno slučajeva kada su tužioci od Finansijske policije tražili da ispita navode revizora.
- Rijetko su dolazili zahtjevi od tužilaštava da se ispita neki slučaj – kaže Dervišević. 

Ibrahim Okanović (Foto: Adi Kebo/zurnal.info)

Tužiocima inače nije potrebno da ih o nekom slučaju obavijeste Finansijska policija ili revizori. Svaki tužilac može na osnovu sumnje zatražiti istragu. Baš kao što svaki građanin Bosne i Hercegovine može čitati o bezakonju u vlasti i javnim institucijama. Okanović kaže da je svaki izvještaj koji je njegov Ured napravio dostupan svakome.
- Svi izvještaji su na našoj internet stranici – kaže Okanović i dodaje da je sve transparentno: Sve se vidi, i mišljenje i transakcije, nezakonitosti, kršenje zakona o nabavkama, budžetu, sve se tamo vidi.


TUŽILAŠTVO KASNI DECENIJU
Generalni revizor kaže kako su sa Finansijskom policijom imali dobru saradnju, kao i sa Poreskom upravom. Objašnjava koji se to zakoni u Federaciji najčešće krše.
- Najviše se krši zakon o budžetu – kaže Okanović i dodaje da se u kantonima godinama ponavljaju isti slučajevi: Pola kantona uvijek ima negativno mišljenje jer kriju obaveze, poreze i doprinose u izvještajima. Prave izvještaje da nisu u deficitu 30 nego tri miliona. Makar sedam ih ima takvih.

On objašnjava da ovakvi slučajevi jesu za procesuiranje ali ne uvijek i za krivičnu prijavu. Smatra da je popis imovine najveći krivični prekršaj.
- Općine prodaju imovinu a nemaju je popisanu – objašnjava generalni revizor uz pitanje kako se ta sredstva uplaćuju na račun.

Negativan izvještaj, kaže Okanović, ne znači ništa.
- Ne znači da je radio nezakonito – objašnjava Okanović.

Federalno ministarstvo rada i socijalne politike tri je puta zaredom imalo negativan izvještaj.
- Nisu evidentirali socijalna davanja, fali im 60 miliona – objašnjava Okanović i dodaje da su negativni izvještaji revizora sve češći: Posljednjih godina su bili izvještaji negativni ili s rezervom, nije bilo pozitivnih izvještaja.

Čak i kada tužioci odluče istražiti slučaj, vrijeme do sudskom procesa ili presude čini se kao beskonačno.
- Sada se rade izvještaji od prije deset godina, ne možemo ih se ni sjetiti – kaže Okanović.

Slučaj kada je Ministarstvo finansija isplatilo kompaniji Am-šped povrat depozita pokrenut je još 2002. godine ali nikad nije otišao dalje od tužilaštva.
- Prebačeno je 1.700.000 na tri računa, čisto ko suza, pisano u izvještaju – objašnjava Okanović.

Revizori prave izvještaje za sve nivoe vlasti i instutucije na svim nivoima u Federaciji ali su u slučaju istrage nadležna tužilaštva gdje se nalazi sjedište institucije.

Revizori bez problema mogu nabrojati izvještaje u kojima su pronašli najveće regularnosti. Jedan se slučaj ističe više od drugih.
- Ja uvijek govorim o SCT-u – kaže Okanović govoreći o slovenskoj građevinskoj kompaniji koja je nekoliko puta birana za izgradnju autoputa iako nisu poštovali ranije ugovore: Ti njemu daš novac a on ne da tvojoj firmi, ne može tako, i tu se niko nije uključio, ni tužilaštvo.

- To su čisti predmeti – smatra Okanović i ne vjeruje da će se tužioci uskoro početi zanimati za njihove izvještaje: Proći će vremena dok tužilaštvo ne bude koristili i pratilo revizorske izvještaje.

(zurnal.info)