Istražujemo
POSLJEDICE PRIVATIZACIJE: Kriminal i dugovi zagipsali fabriku Volari u Šipovu
Otvorena 1947. Godine, gipsara „Volari“ iz Šipova decenijama je bila jedan od nosilaca privrede svog kraja i siguran izvor prihoda za 360 radnika koliko ih je radilo u njenim najboljim danima.
Proizvodila je sve vrste gipsa i gipsanih prefabrikata, od pregradnih i dekorativnih ploča za spuštene plafone do gipsanih ljepila i maltera sa širokom primjenom. Izvoz je išao u sve zemlje bivše Jugoslavije. Gips iz Šipova koristili su građevinski majstori, umjetnici, doktori, piše CAPITAL.
Fabrika je preživjela rat, ali ne i privatizaciju u koju je ušla sa oko 140 zaposlenih. Te 2002. godine upravljački paket preduzeća starom deviznom štednjom kupuje Radojica Ratkovac, kontroverzni biznismen poznat po tome što iza sebe ostavlja pustoš i dugove.
Posrednik u njegovom dolasku bio je tadašnji direktor, a danas načelnik Šipova, Milan Kovač. Ulazak Ratkovca u preduzeće ujedno je bio i početak kraja gipsare. Počinju da se gomilaju dugovi prema državi, radnicima i povjeriocima. Sklapaju se štetni ugovori i fiktivne fakture sa povezanim preduzećima preko kojih se gipsara svjesno uništavala. Oni koji o tome nisu mogli ćutati bili su otpuštani.
Ratkovčeva firma gipsari je nabavljala repromaterijal, ambalažu i opremu po nerealno visokim cijenama, zaduživši je za milionski iznos. Zbog nezakonitog izvlačenja sredstava iz preduzeća direktor Nebojša Ćurko je 2018. godine proglašen krivim i osuđen na kaznu od 5.000 maraka, što je izazvalo ogorčenje kod radnika koji su smatrali da je na taj način nagrađen za sve nezakonitosti koje je radio.
To je uglavnom sve kada je riječ o sankcijama za odgovorne. Vlast u Srpskoj obećavala je kako će učiniti sve da riješi probleme radnika, ali ispostavilo se da je činila suprotno. Godinama je dozvoljavala nezakonitu eksploataciju rude sirovog gipsa, pa je i sama oštećena za milionske iznose.
Takođe, priliku da reaguje propustila je i Poreska uprava koja je dozvolila gomilanje dugova po osnovu poreza i doprinosa. Proizvodnja u gipsari Volari ugašena je 2018. godine, da bi 2020. godine bio pokrenut stečaj koji traje i danas. Povjerioce u tom postupku zastupa Radojica Ratkovac, dok radnike u odboru predstavlja Nebojša Ćurko, odnosno isti ljudi koji su upropastili fabriku.
Milan Kovač kandidovao se za narodnog poslanika u Narodnoj skupštini Republike Srpske ispred SNSD-a. Nikada nije prihvatio odgovornost za dešavanja u gipsari, usput optužujući radnike da lažu.
(zurnal.info)
