ŠTA MLADI ZNAJU O ZAVIČAJU: Korupcija je prirodna pojava!

Za četiri godine u BiH se ništa suštinski nije promijenilo, uključujući tu i činjenicu da je za građane i dalje korupcija najveći problem, pokazuju rezultati istraživanja koje je agencija Prism provela po narudžbi  američke advokatske kuće “Public International Law & Policy Group” početkom ove godine.

Da je borba protiv korupcije apsolutni prioritet, slaže se ogromna većina građana BiH, bez obzira na nacionalnu pripadnost, entitet ili kanton u kome žive, podjednako oni koji žive gradovima kao i na selu.

Poređenje rezultata ovogodišnjeg istraživanja, sa istim takvim istraživanjem iz 2009. godine, pokazalo je da su i onda građani korupciju navodili kao najveći problem, a činjenica da je slika ista i nakon četiri godine, samo potvrđuje da sva dosadašnja verbalna zalaganja u obračun sa korupcijom nisu imala previše efekta.     

Svojevrsno iznenađenje je da  mladi, između 18 i 25 godina starosti, za razliku od ostalih starosnih kategorija, kao najurgentniji problem u našem društvu ne smatraju korupciju već ekonomsku krizu.

Mladi navikli na korupciju

Autori istraživanja ovo objašnjavaju činjenicom da su mladi ljudi najviše pogođeni ekonomskom krizom, zbog koje izuzetno teško dolaze do posla, te da je za njih zaposlenje ipak apsolutni prioritet u odnosu na korupciju.  

Sa druge strane, za ekonomsku paralizu domaće privreda, koja bi trebala kreirati nova radna mjesta,  dobrim dijelom je zaslužna i sveprisutna korupcija koja jednostavno ubija poduzetništvo, a pri zapošljavanju obezvrjeđuje znanje i sposobnosti.

Moglo bi se ponuditi  i drugo, znatno problematičnije objašnjenje zbog čega mladi smatraju korupciju manjim zlom.

Jednostavno, riječ je o generaciji koja je odrasla u poslijeratnom okruženju gdje je korupcija postala sastavni dio života, pa je sasvim moguće da je za mlade riječ o “prirodnoj pojavi”.

Iako bi borba protiv korupcije trebala biti prioritet za sve nivoe vlasti, od opština, kantona, entiteta pa do države, većina građana BiH, njih 79,6 posto smatra da bi vodeću ulogu trebale imati državne institucije, i tu entitetske i etničke  podjele ne igraju bitnu ulogu.

Tako 61,7 posto Srba kao i 86,3 posto Hrvata i 87 posto Bošnjaka smatra da bi državne institucije trebale imati vodeću ulogu u odnosu na entitetske vlasti.

Državne institucije posljednja nada

Objašnjenje za ovako visoko povjerenje u državne institucije, po ocjeni autora istraživanja je vrlo jednostavno, građani su se do sada duboko razočarali u dosadašnje rezultate koje su ostvarile entitetske i kantonalne vlasti, pa posljednju šansu vide u državnim institucijama, makar takva očekivanja bila i naivna, jer iste političke strukture drže vlast od državnog nivoa pa do opštine.

Među generatore korupcije u BiH autori analize ubrajaju i postojeće ustavno uređenje BiH “koje je izrodilo političke partije koje su minimalno odgovorne prema građanima i koje nemaju motivacije, ni izborne niti od  tužilaštva,  da se bore protiv korupcije”.

Razočarenje građana oba bh. entiteta pokazuje  također da korupcija podjednako dobro “uspjeva” i u visoko decentralizovanom uređenju, kakav je slučaj sa FBiH, gdje je moć raspodjeljena između entiteske i kantonalnih vlada,  kao i u centralizovanoj strukturi poput Republike Srpske, pa tako otpada izgovor da je oblik teritorijalnog uređenja glavni problem u obračunu sa korupcijom.  

Građanima je odavno  jasno  da je korupcija gorući problem koji razara sve segmente društva a jedino što nedostaje za istinski obračun sa korupcijom  je famozna “politička volja”  stranačkih lidera  kojima bi to također trebao biti prioritet.

(zurnal.info)