Istražujemo
Sarajevski Vodovod i kanalizacija nakon revizije: Gubitak vode 71 posto, novčani više od 13 miliona
Revizori su preduzeću Vodovod i kanalizacija dodijelili negativno mišljenje, a jedan od razloga jeste i konstantni finansijski pad, ali i strašan gubitak vode. Pronađeni i propusti u postupcima javnih nabavki, te skrenuta pažnja na nedostatke ugovora sklopljenog sa firmom "Bihexo".
Kantonalno javno komunalno preduzeće „Vodovod i kanalizacija“ Sarajevo kontinuirano bilježi negativan finansijski rezultat: u prošloj godini imali su gubitak od 13.289.937 KM, a u 2020. od 14.256.418 KM. Revizori su u funkcionisanju ove firme utvrdili niz nepravilnosti, te su im za finansijski izvještaj dodijelili negativno mišljenje, a za reviziju usklađenosti mišljenje s rezervom.
„Osnovni problem u poslovanju i funkcionisanju preduzeća jeste što se Zakon ne poštuje u potpunosti, posebno u dijelu koji se odnosi na nedovoljna ulaganja u vodovodnu infrastrukturu i neekonomsku cijenu vode i odvodnje“, ocijenili su iz Ureda za reviziju FBiH.
Sarajevski ViK bilježi značajne gubitke vode koji su u prošloj godini iznosili 71 posto: najveći gubici odnose se na oticanje vode usljed oštećenih cjevovoda i nelegalnih priključaka. Ali, postoji i voda koja se izmjeri, ali se ne fakturiše u skladu sa utvrđenim mjerilima.
„Utvrđeni gubici vode predstavljaju izgubljenu dobit preduzeća, što direktno utiče na visinu prihoda od osnovne djelatnosti“, stoji u izvještaju, a revizori su ocijenili i to da je „sadašnja cijena vode daleko ispod stvarne ekonomske“.
Vodovodna i kanalizaciona mreža zahtijevaju značajna ulaganja. Tako je izvještajem utvrđeno da je preduzeće trebalo donijeti poseban Strateški plan investicija kojim bi se detaljno utvrdila neophodna i prioritetna ulaganja u vodovodnu i kanalizacionu mrežu i izvore njihovog finansiranja.
I u drugim segmentima poslovanja firme postoji niz nejasnoća, pa tako revizori navode da ne mogu potvrditi opravdanost iznosa isplaćenog regresa od 50 posto prosječne neto plate u FBiH, s obzirom na to da preduzeće kontinuirano bilježi negativan finansijski rezultat. Na plate i ostala primanja u prošloj godini je, inače, otišlo 23.399.139 KM.
Na troškove po osnovu privremenih i povremenih poslova utrošeno je 360.693 KM, na naknade članovima Odbora za reviziju 16.490 KM, Nadzornog 14.964 KM, Skupštine 5.494 KM, te na troškove naknade direktoru Odjela interne revizije 3.329 KM.
Revizori su utvrdili i propuste i nepravilnosti u procesu javnih nabavki. Poseban osvrt su dali vezano za otvoreni postupak nabavke „daktilnih fazonskih komada sa spojnim i zaptivnim materijalom“, procijenjen 650.000 KM bez PDV-a.
Od tri prijavljena ponuđača izabrana je firma Bihexo iz Sarajeva sa ponudom od 649.981 KM. Ostale su odbijene zbog „formalnih nedostataka u sačinjavanju tenderske dokumentacije“ na šta je žalbu uložila firma „Toplota“ iz Zenice smatrajući da je Bihexo ponudio „neprirodno nisku cijenu“ budući da se predmetne robe nabavljaju od istih dobavljača iz inostranstva. Žalba je odbačena kao neuredna.
Međutim, revizori su uvidom o realizaciji zaključenog ugovora između ViK-a i Bihexa konstatovali da su na fakturama ovog dobavljača navedene stavke koje nisu sadržane u cjenovnoj ponudi na osnovu koje je sklopljen ugovor.
„Za najveći dio fakturisanih stavki jedinične cijene ne odgovaraju cijenama iz ponude i kataloški brojevi iz cjenovne ponude ne slažu se sa kataloškim brojevima navedenim na fakturama“, otkrili su revizori.
Žurnal je ranije u nekoliko navrata pisao o favorizovanju firme Bihexo u postupcima javnih nabavki. Vlasnik ove firme je Mirsad Berberović. Već unazad nekoliko godina ova firma dobija višemilionske poslove ViK-a, pa su samo u vrijeme mandata Elmedina Konakovića na poziciji premijera KS dobili poslove vrijedne 7,5 miliona KM.
Bihexo nema konkurencijuFirma Mirsada Berberovića dobila novi ugovor vrijedan 1,6 miliona maraka
Sa ovom praksom je nastavljeno i kasnije, kada je na čelo ViK-a imenovana nova uprava.
Revizori su i u drugim nabavkama otkrili nepravilnosti. Kod nabavke usluga pregleda mjerne opreme preduzeće je u 2021. provelo tri odvojena direktna postupka po odluci donesenoj u februaru prošle godine. Ugovori su isti dan sklopljeni sa firmom „Alba“ iz Sarajeva u vrijednosti od po 4.977 KM.
„S obzirom na to da se radi o uslugama koje su po prirodi iste ili slične, ne možemo potvrditi da postupljeno u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama“, utvrdili su revizori.
U slučaju nabavke goriva planirana je vrijednost bila od 700.000 KM, ali je najniža cijena nakon pristiglih ponuda i provedene e-aukcije iznosila 370.245 KM. I pored toga što je realizirana nabavka u znatno nižem iznosu ViK nije izvršio izmjene plana nabavki.
(zurnal.info)
