KO ĆE ODGOVARATI: Federacija ukinula naknadu za zaštitu od poplava nekoliko mjeseci prije potopa!

Vlada Federacije Bosne i Hercegovine napravila je niz propusta u tromom odnosu prema zaštiti od poplava, upozoravaju revizori. Više od godinu dana Vlada nije imenovala uprave dvije agencije za vodna područja u Federaciji, ukinuta je naknada za zaštitu od poplava jer se nije pronašao način naplate ove naknade. Također, zbog nepostojanja nadzornog odbora u Agenciji za vodno područje Jadranskog mora napravljen je niz propusta koji su doveli do trošenja novca na način koji revizori opisuju kao nepotreban ili pogrešan.


Ti nam duguj a mi te nećemo tužiti

Tokom poplava 2013. godine uposlenici Agencije za vodno područje Jadranskog mora su imali dežure i prekovremeni rad. Za to im je uredno plaćeno ukupno više od 10.500 maraka iako su obavljali svoje redovne poslove, smatraju revizori.

“Po temelju dežurstava devet djelatnika Agencije, u revidiranoj godini je izvršena isplata naknade u neto iznosu od 10.599 KM i ista je evidentirana na poziciji radova po planu i programu, umjesto na troškovima rada i poslovanja Agencije, što ne smatramo opravdanim”, pišu revizori.

Devet uposlenih u agenciji je tokom decembra 2012. i januara 2013. godine radilo na odbrani od poplava zbog naglog rasta vodostaja na rijekama vodnog područja Jadranskog mora. Agencija je ovu vrstu posla okarakterisala kao privremeni i povremeni posao.

“Karakterisanje obavljenih dežura kao privremeni i povremeni posao ne možemo prihvatiti, s obzirom da se ugovor o obavljanju privremenih i povremenih poslova može zaključiti pod uvjetima da navedeni poslovi ne predstavljaju poslove za koje se zaključuje ugovor o radu na određeno ili neodređeno vrijeme, sa punim ili nepunim radnim vremenom i da ne traju duže od 60 dana u tijeku kalendarske godine. S tim u vezi, organizovanje i provođenje mjera u periodima redovite i izvanredne obrane od poplava na pojedinim poplavnim područjima spada u redovne poslove utvrđene Pravilnikom o unutarnjoj organizaciji Agencije, a koji su u nadležnosti Odsjeka za zaštitu od šte tnog djelovanja voda, te ne možemo potvrditi obračun i isplatu sredstava Agencije u neto iznosu od 10.599 KM.”

Obje agencije dobile su mišljenje sa rezervom. Takva ocjena bliža je pozitivnoj nego negativnoj i u njoj se posebno ističu uočene nepravilnosti. U slučaju ove dvije agencije spisak nepravilnosti je nešto duži od uobičajnog.

Za obje agencije, za Savu i područje Jadranskog mora, revizori su izrazili čuđenje da se knjigovodstveno vode kao neprofitne organizacije iako se radi o državnim institucijama.

Revizori su kritikovali i odnos Ministarstva poljoprivrede, vodoprivrede i šumarska odnosno njihov nemar prema upravljanju vodama a time i zaštiti od poplava.

“Prema saznanjima i informacijama kojima raspolaže revizija, resorno ministarstvo nije radilo analizu izvršenja Akcionog plana iz Strategije upravljanja vodama, a kojom bi se utvrdio stupanj realizacije planiranih aktivnosti u periodu 2011-2013. godini, odnosno definirali novi rokovi za aktivnosti koje nisu realizirane, te o istom izvijestila Vlada, odnosno Parlament”, navode revizori.

Tu je i primjedba na nekoliko miliona neprikupljenih naknada od komunalnih preduzeća. Za samo četiri godine, od 2003. do 2007. godine, komunalna preduzeća u Federaciji napravili su dug neplaćanjem posebnih vodnih naknada u iznosu većem od pet miliona maraka. Do 2012. godine ukupan dug narastao je na osam i po miliona maraka. U 2013. godini, otkrili su revizori, komunalna preduzeća izmirila su dug u iznosu od 322 marke!

Revizori su upozorili da dug zastarjeva nakon pet godina te da Agencija za vodno područje Jadranskog mora niti vlasti nisu uradili ništa da taj dug naplate.

“Obavljenom revizijom smo utvrdili da navedena potraživanja po temelju vodnih naknada nisu evidentirana u knjigovodstvenim evidencijama, već se ista vode u pomoćnim evidencijama Agencije, a protiv dužnika po navedenom temelju Agencija niti resorno ministarstvo nisu podnosili tužbe zbog neplaćanja utvrđenih obveza.”


Ukida se zaštita od poplava

Vlasti imaju problem i sa naplatom još jedne naknade, one za zaštitu od poplava. Ovu naknadu plaćaju stanovnici i firme čije se zgrade štite nasipima i drugim načinima odbrane od poplava. Zbog neriješenih imovinskih odnosno vlasničkih odnosa na zaštićenim parcelama, agencije i vlasti nisu pronašle način da naplate ovu naknadu. Tokom cijele protekle godine Agencija za vodno područje Jadranskog mora naplatile je svega 808 maraka od ove naknade! U februaru 2014. godine Vlada je odlučila da ukine ovu naknadu jer nije mogla pronaći način da je naplati.

Agencija za vodno područje Save imala je nešto bolju naplatu ove naknade ali i dalje simboličnu. Svi zaštićeni objekti nalaze se u Posavskom kantonu koji je tokom 2013. godine za sve vodne naknade Agenciji uplatio nešto više od 150.000 maraka. Agencije je u istom periodu na održavanje objekata za zaštitu od poplava potrošila gotovo tri miliona.

“Imajući u vidu značajnost zaštite od poplava, postavlja se pitanje opravdanosti ukidanja naknade za zaštitu od poplave u 2014. godini, kao i njene loše naplate u dosadašnjem periodu”, pišu revizori u svom izvještaju.

Osim smanjene naplate, Agencija za vodno područje Save smanjila je i transparentnost kod zapošljavanja, smatraju revizori. Krajem marta 2013. godine Agencija je donijela novi pravilnik po kojem više nije obavezna oglase za posao objavljivati u dnevnoj štampi. Ta mogućnost ostavljena je direktoru ali nije obavezna što je u suprotnosti sa zaključkom Vlade iz 2011. godine po kojem se za zapošljavanje u državnim agencijama mora objaviti javni oglas za prijem novih radnika. Na taj način smanjena je transparentnost, smatraju revizori.

“Tako je Agencija u 2013. godini izvršila prijem ukupno sedam zaposlenika mimo javnog konkursa (četiri na određeno vrijeme i tri na neodređeno vrijeme), što smatramo neopravdanim ako se ima u vidu da se ista u potpunosti finansira iz javnih prihoda Federacije BiH.”

Najveći problem obje agencije imale su sa upravnim odnosno nadzornim odborima koje tokom cijele 2013. godine nisu imenovani.

“Utvrdili smo da je Vlada FBiH, na prijedlog Ministarstva, 24.01.2013. godine razriješila Upravni odbor AVP Jadranskog mora, a u međuvremenu nije imenovan novi, tako da navedeno predstavlja ozbiljan problem upravljanja Agencijom, obzirom da smo utvrdili da je v.d. direktora također istekao period na koji je imenovan, a Agenciji nije imao ko usvojiti izvješće o financijskom poslovanju za 2013. godinu, niti izvršiti donošenje godišnjeg Plana i financijskog plana Agencije za 2014. godinu, čime nisu ispoštovane zakonske odredbe članka 162. Zakona o vodama”, opisuju revizori ne samo nezanimanje Vlade prema zaštiti voda i od poplava nego i kršenje zakona.

Odbor do danas nije imenovan pa je tokom dvije velike poplave u maju i augustu ove godine Agencija bila bez imenovane uprave.

Ni Agencija za vodno područje Save cijelu 2013. godinu nije imala Nadzorni odbor.

Revizori smatraju da je nepostojanje ovih odbora u dvije najvažnije agencije u Federaciji za odbranu od poplava značajno utjecalo na njen rad a time i na odbranu od poplava. Priznaju to i u Agenciji za vodno područje Jadranskog mora u svom dopisu Žurnalu odgovarajući na pitanja o komentarima revizora.

“Vezano za Vaš upit o tome je li rad Agencije otežan neimenovanjem upravnog odbora možemo reći da je rad Agencije svakako otežan neimenovanjem upravnog odbora, međutim zalaganjem svih djelatnika Agencije, rukovodnog osoblja i Nadzornog odbora, obavljanje osnovnih funkcija i zadataka Agencije nije dovedeno u pitanje, te taj nedostatak, trenutno, ne utječe značajno na rad Agencije”, kažu iz Agencije i dodaju da je potrebno imenovati Upravni odbor za normalan rad Agencije.

“Međutim, obzirom na nadležnosti upravnog odbora utvrđene Zakonom o vodama, za normalno funkcioniranje Agencije potreban je i Upravni odbor.”

(zurnal.info)