Istražujemo
KO SPAŠAVA DODIKA: Budžet RS održava Uprava za indirektno oporezivanje!
Ironija je da budžet RS trenutno spašavaju rekordni prihodi koje ostvaruje UIO BiH, jedna od državnih institucija koju bi aktuelna vlast RS rado ukinula
Republika Srpska je na nezaustavljivom putu finansijskog kraha. Ne radi se ovdje o zluradosti ili pretjerivanju kada je riječ o lošoj budžetskoj slici, već o činjenicama koje je prezentovala sama Vlada Republike Srpske.
Finansijski pokazatelji Republike Srpske u prvom kvartalu 2015. godine upućuju na prave probleme koji će zadesiti budžet RS i njegove korisnike u četvrtom kvartalu ove godine. Do sada se nekako guralo, a sve govori da budžetske korisnike i penzionere na jesen i do kraja godine čekaju crni dani i besparica.
ŠMINKA NE POMAŽE
Prema Konsolidovanom finansijskom izvještaju o izvršenju budžeta za prvi kvartal 2015. godine, koji je pripremio ministar finansija RS Zoran Tegeltija, svi finansijski pokazatelji su u padu. Sam Tegeltija je priznao da u budžetu RS ne cvjetaju ruže, a čak i “ušminkani” postoci smanjenja finansijskih parametara govore o katastrofalnom finansijskom stanju u kojem se nalazi ovaj entitet.
Tegeltija navodi da je obim spoljnotrgovinske razmjene Republike Srpske u periodu januar - mart 2015. godine iznosio 1.553.795.000 KM, od čega se na izvoz odnosi 583.146.000 KM, a na uvoz 970.649.000 KM. U periodu januar-mart 2015. godine spoljnotrgovinski deficit Republike Srpske iznosio je 387.503.000 KM, a pokrivenost uvoza izvozom 60,1 posto.
Kada se uporede podaci o uvozu i izvozu u prva tri mjeseca ove godine sa istim periodom u 2014. godini dolazi se do frapantnih podataka da je obim spoljnotrgovinske razmjene manji za 10.4 posto, izvoz je manji za 8.2 procenta, a uvoz je manji za 11.7 posto.
Budžetom Republike Srpske za 2015. godinu budžetski prihodi i primici za nefinansijsku imovinu su planirani u iznosu od 1.588.613.000 maraka. U prva tri mjeseca ove godine po tom osnovu ostvareni su prihodi u iznosu od 384.189.279 KM, što predstavlja 24 posto od godišnjeg budžeta, odnosno 97 posto od budžeta za prva tri mjeseca 2015. godine (397.153.250 KM). Budžetski prihodi po ovom osnovu za cijelih deset procenata manji su u odnosu na isti period lani.
Dalje, ostvareni budžetski prihodi za period 1.januar – 31. mart ove godine iznose 384.124.778 KM ili 24 posto od godišnjeg plana (1.588.613.000 KM), odnosno 97 posto od budžeta za prva tri mjeseca 2015. godine (397.153.250 KM). Budžetski prihodi ostvareni u ovom periodu takođe su manji za 10 posto u odnosu na isti period prošle godine.
Jedino što trenutno drži budžet RS su prihodi od indirektnih poreza, koje prikuplja UIO BiH. Učešće indirektnih poreza u ukupnim budžetskim prihodima iznosi 68 procenata. Indirektni porezi i dalje imaju dominantan udio u strukturi budžetskih prihoda i samim tim od njihovog ostvarenja u najvećoj mjeri zavisi mogućnost izvršenja planiranog budžeta kao cjeline. Prihodi od indirektnih poreza ostvareni u prva tri mjeseca ove godine veći su za 12 posto u odnosu na njihovo ostvarenje u istom periodu lani.
Od ukupno ostvarenih prihoda od indirektnih poreza, budžetu Republike Srpske je sa Jedinstvenog računa UIO BiH u periodu od 1. januara do 31. marta doznačeno 186.944.686 KM, dok je 47.399.000 KM direktno uplaćeno na račune Centralne banke BiH za servis ino-duga Republike Srpske.
IZMIŠLJENA PRIČA O RASTU PRIHODA
Značajan udio u budžetskim prihodima imaju i prihodi od direktnih poreza, koje prikuplja Poreska uprava RS. Prihodi od direktnih poreza u prva tri mjeseca ove godine manji su za 4 procenta u odosu na isti period prošle godine.
Po osnovu poreza na dohodak u prva tri mjeseca ove godine prikupljeno je 39.425.514 KM, što je za šest procenata manje nego u istom periodu lani.
U odnosu na prošlu godinu za dva procenta su manji prihodi od poreza na dobit, koji su za prva tri mjeseca ove godine iznosili 41.772.688 KM.
U ovoj godini manji su i prihodi od taksi, kao i prihodi od naplate novčanih kazni.
Ministarstvo finansija muku muči da održi likvidnost budžeta. Sa 31. martom ove godine ostalo je neplaćeno 123.819.781 KM tekućih obaveza.
Najznačajniji iznosi se odnose na plate, invalidnine i borački dodatak za mart 2015. godine.
S druge strane, 31. marta na računima budžeta je bilo 215.586.405 KM. Međutim, kada se od ukupnog novčanog iznosa oduzme dio sredstava koja ne mogu biti korištena za servisiranje redovne potrošnje, dobiju se raspoloživa novčana sredstva za izmirenje tekućih obaveza u iznosu od 119.426.530 KM.
Sve u svemu, iz ove Tegeltijine računice potpuno je jasno da se budžetu RS ne piše dobro. Jasno je i da je priča o rastu prihoda i proizvodnji u RS puka izmišljotina. Sam ministar finansija je priznao da su svi finansijski parameteri u padu u rasponu od 2 do 10 procenata. Ironija je da budžet RS trenutno spašavaju rekordni prihodi koje ostvaruje UIO BiH, jedna od državnih institucija koju bi aktuelna vlast RS rado ukinula.
(zurnal.info)
