PERU VEŠ I IZRAĐUJU PVC STOLARIJU: Zatvorenici u Vojkovićima kao jeftina radna snaga za privatnike

U državnom zatvoru u Vojkovićima odavno se odvija pravi biznis sa jefitnom radnom snagom – zatvorenicima. Žurnal je više puta pisao o tome da se u prostorijama zatvora pere veš za hotele i druge objekte u Sarajevu, a da su procedure po kojima su izabrane firme saradnici – posrednici sasvim nejasne. 

TAJNA IZA ZIDINA KAZNIONICEKome i za koliko novca zatvorenici državnog zatvora peru prljavi veši?

Prema informacijama Žurnala, osim pranja veša, zatvorenici u Zavodu prave i prozore i vrata za firmu iz Istočnog Sarajeva. Zavod ima šest radionica od kojih su trenutno zauzete tri. U jednoj je veliki vešeraj sa mašinama za pranje, sušenje i peglanje veša, a trenutno se pregovara o širenju kapaciteta. U jednoj hali se nalaze mašine za rezanje drveta u kojoj zatvorenici izrađuju razne drvene proizvode. 

U trećoj hali su od novembra 2023. godine mašine za izradu aluminijskih PVC prozora i vrata kompanije MAPO iz Istočnog Sarajeva. Na tim mašinama zatvorenici izrađuju vrata i prozore. 

Ovo je utvrdila i Nezavisna komisija za praćenje uslova boravka u zavodima koja djeluje pri Parlamentu BiH. U jednom od obilazaka zatvora utvrđeno je da je hala iznajmljena kompaniji MAPO i to se jasno i navodi u izvještaju Komisije:

- Hala je od novembra 2023. iznajmljena gradevinskoj firmi MAPO koja se bavi izradom aluminijskih PVC prozora i vrata. Dovezli su svoje mašine za izradu, a zatvorenici su radna snaga – piše u izvještaju za 2024. godine, podnesenom u februaru ove godine. 

Upravnik Zavoda za izvršenje krivičnih sankcija, pritvora i drugih mjera BiH je Siniša Perković. Zavod smo pitali otkud MAPO u njihovim prostorijama, koliku rentu plaćaju za iznajmljivanje hale, gdje se proizvodi plasiraju, kolika je dobit Zavoda od toga i gdje se u finansijskim izvještajima prikazuje. 

Iz Zavoda, suprotno navodima Komisije, tvrde da nisu izdali halu ali potvrđuju da je MAPO unio svoje mašine na kojima uzatvorenici proizvode namještaj:

- Zavod nije izdao halu u okviru Zavoda navedenom  preduzeću, ali jeste omogućio preduzeću MAPO da u prostor Zavoda unese svoje strojeve kako bi se zatvorenici na istim obučavali i radili. Zavod na osnovu citiranih propisa, nema pravo na finansijsku dobit od radnog angažmana zatvorenika, pa ista nije ostvarena i kao takva vidljiva u finansijskim izvještajima Zavoda – navode. 

Iz zatvora nisu odgovorili na pitanje otkud baš MAPO u njihovoj hali, te s obzirom da nije proveden javni poziv, kako je uopšte došlo do saradnje sa ovom kompanijom? Zašto to nije neka druga kompanija koja bi na taj način dobila jeftinu radnu snagu za svoje proizvode – jer na ovaj način se, jasno je, pogoduje jednoj privatnoj firmi. 
 
Iz Zavoda tek citiraju zakonske odredbe o radno okupacionom angažmanu zatvorenika, pa je kao dio te terapaije zatvorenicima omogućeno i da se obuče za izradu PVC stolarije. 

PRIVREDNA JEDINICA IZVAN SISTEMA JAVNIH NABAVKIMinistarstvo pravde ne želi provjeravati poslovanje u državnom zatvoru

Po sličnom principu, bez javnog poziva, izabrane su i firme saradnici koje prevoze prljavo i čisto rublje od hotela do zatvora i natrag. Kada smo ranije pitali upravu zatvora na koji način su izabrane te firme, također smo ostali bez odgovora. Za ustanovu koja se finansira i troši budžetski novac ovakav vid netransparentnog izbora vanjskih saradnika, od kojih dio uopšte nije u sistemu javnih nabavki, ni po zakonu ni po logici nije prihvatljiv.

Od Ministarstva pravde tada smo tražili izjašnjenje o ovim angažmanima, ali državno ministarstvo zaduženo za kontrolu zakonitosti rada Zavoda nije željelo provjeravati ove navode.

(zurnal.info)