Istražujemo
SISTEM STABILAN, ZDRAVSTVO NA UMORU: Kako je Kusturićev FZO RS stvarao dug od 223 miliona KM
Samo bankama Fond duguje 223 miliona KM. Na čelu Fonda je Dejan Kusturić, ime zavedeno i u izvještajima MUP-a RS o „Corona nabavkama“ i kupovini jedinstvenog integrisanog zdravstvenog sistema, ali tužilački nastavak priča nikada nije dobila, iako se radilo o milionima netransparentno potrošenih maraka. Brat je direktora Helikopterskog servisa RS Bobana Kusturića, koji redovno ispunjava Dodikove taxi želje
Fond zdravstvenog osiguranja Republike Srpske je finansijski stabilna i likvidna institucija. To potvrđuju i javnosti lako dostupni izvještaji Glavne službe za reviziju javnog sektora RS, koja proteklih godina nema značajnije primjedbe na rad Fonda i već pet godina uzastopno dobijamo pozitivno revizorsko mišljenje za finansijske izvještaje, pozvalo se rukovodstvo FZO RS na potpis glavnog revizora Jove Radukića, koji za institucije kojima rukovode kadrovi bliski SNSD-u i prvostepeno presuđenom predsjedniku RS Miloradu Dodiku godinama nema apsolutno nijednu smislenu primjedbu.
Za pozitivna mišljenja uvijek je spreman pa je to pokriće za, na primjer, stotine miliona KM dugova. Samo bankama Fond duguje 223 miliona KM, ostali kojima se duguje – ne spominje se ime. Na čelu Fonda je Dejan Kusturić, ime zavedeno i u izvještajima MUP-a RS i raznih tužilaca o „korona nabavkama“ i kupovini jedinstvenog integrisanog zdravstvenog sistema. Ti izvještaji nisu dobili pravosudne nastavke, iako se radilo o milionima netransparetno potrošenih maraka. Brat je direktora Helikopterskog servisa RS Bobana Kusturića, koji redovno ispunjava Dodikove taxi želje. Dakle, sve je u okviru familije i iste „političke“ ideje.
U Novoj banci, čiji je opet većinski vlasnik „MG Mind“ mrkonjićkog tajkuna i glavnog banjalučkog graditelja Mladena Milanovića Kaje, Kusturić je Fond prošle godine zadužio za 100 miliona KM.
„Početkom 2024. godine suočiili smo se sa manjim prilivom sredstava u odnosu na planirane, što može da utiče na finansijsku stabilnost zdravstvenog sistema, a očekivani efekti od povećanja plata i najniže plate u RS još nisu u značajnijoj mjeri vidljivi na prihodovnoj strani, a sa druge strane, značajno su povećana prava osiguranika u proteklim godinama“, stajalo je u opravdanju.
U istoj banci su i dva kredita za koja je ukupno dugovanje 24,5 miliona KM.
Unicredit banci Banjaluka (u kojoj je akcije nedavno pazario Dodikov zet sa američke crne liste Pavle Ćorović op.a.), Kusturić je krajem prošle godine dugovao 84,2 miliona maraka, a FZO je 14,3 miliona maraka zadužen i kod MF banke, podsjetio je nedavno Capital.
FINANSIJSKI ODLIVI PO KUSTURIĆEVIM IDEJAMA
Direktor finansijski stabilnog FZO RS 23. oktobra prošle godine bio je meta akcije “Luna”, koju je u Banjaluci sprovodila Državna agencija za istrage i zaštitu BiH SIPA, po nalogu banjalučkog Okružnog suda i pod nadzorom Posebnog odjeljenja za za suzbijanje korupcije, organizovanog i najtežih oblika privrednog kriminala Republičkog javnog tužilaštva. Asistirala je Uprava za okrganizovani kriminal Ministarstva unutrašnjih poslova RS.
Službenici SIPA-e pretresli su Kusturićevu kuću, FZO RS, ali i prostorije firme “Medietik”. Dobro upućeni izvori Žurnala tada su navelida je Kusturić osumnjičen, a da tužilaštvo ima dokumentaciju koja dokazuje malverzacije prilikom sklapanja ugovora FZO sa firmom”Medietik” i njenim tadašnjim direktorom Željkom Babićem o nabavci i transportu spornih respiratora.
„Fond zdravstvenog osiguranja Republike Srpske je od ponuđača "Medietik" nabavio 165 respiratora, koji su isporučeni zdravstvenim ustanovama u Republici Srpskoj, od kojih 85 nije pogodno za upotrebu kod pacijenata. Nabavkom respiratora i medicinske opreme firma "Medietik" ostvarila je prihod u visini od oko 12 miliona KM, dok je budžet RS oštećen za više od četiri miliona KM", saopšteno je tada iz Republičkog javnog tužilaštva, a pisao Žurnal.
Poslije pandemije korona-virusa, firma “Medietik” je promijenila upravljačku strukturu, pa je tokom akcije na čelu firme bila Cvetana Borenović, dok su raniji direktori bili braća Željko i Vladislav Babić. Željko Babić je inače suprug Ane Trišić Babić, savjetnice za spoljnu politiku predsjednika RS Milorada Dodika.
MILION PO MILION ZA NABAVKE
O malverzacijama Kusturića i firme “Medietik” prilikom nabavke spornih respiratora i ostale medicinske opreme i sredstava Žurnal je pisao prije više od četiri godine. Tako je tokom “tri ključne sedmice”, tačnije od 25. marta do 13. aprila 2020. godine, Kusturić u ime FZO RS nezakonito sklopio ugovore u vrijednosti od 39.448.413 KM. Samo“Medietiku” za opremu i potrošni materijal dao je 34.755.413 KM.
Kusturić se pozvao na u tom momentu obilato korišteni član 10. Zakona o javnima nabavkama BiH, zaobišao sve procedure i kupovao medicinsku opremu od kompanije u vlasništvu braće Babić. Iako se famozni član Zakona, koji predviđa izuzeće od provođenja bilo kakvog postupka javnih nabavki, odnosi samo na slučajeve izuzetne hitnosti, kada se potrebna oprema mora nabaviti u roku od sat ili dva, najkasnije u roku od 24 sata od proglašenja vanrednog događaja, to nije spriječilo Kusturića i FZO RS da danima i sedmicama nakon proglašenja pandemije nezakonito sklapa milionske ugovore, od čega najviše sa “Medietikom”.
NEZAKONITI TENDERI FZO RS35 miliona za koalicionog partnera SNSD-a
Agencija za javne nabavke BiH, u dopisu od 17. marta 2020. godine, jasno je upozorila sve ugovorne organe da u novonastalim okolnostima pandemije, ukoliko je baš neophodno, opremu i usluge mogu nabavljati metodom takozvanog “pregovaračkog postupka bez objave obavještenja”. Naglašeno je da se izuzeće od Zakona može koristiti samo u “slučaju krajnje hitnosti” odnosno, kako su rekli “u roku od 1 ili 2 sata”. Međutim, FZO je 25. marta sklopio ugovor sa “Medietikom” o nabavci “respiratora i ostalog potrošnog materijala”. Dakle, ni minut, ni sat, ni dva, nego osam dana nakon saopštenja Agencije, Kusturić je dao 2.166.900 KM.
Svjesno kršeći Zakon, Kusturić i FZO su, ohrabreni nedostatkom reakcija, nastavili da od iste firme, mimo bilo kakve procedure, nabavljaju sve i svašta. Dva dana nakon što je Babiću dao više od dva miliona za “respiratore i ostali potrošni materijal”, Kusturić je od iste firme nabavio “maske, rukavice i višekratna odijela” za 1.822.000 miliona KM, a onda im je, nakon tri dana, dao 10.988.757 KM za, kako stoji u dokumentu u posjedu Žurnala - “nabavku potrošnog medicinskog materijala potrebnog za sprečavanje širenja korona virusa”, ma šta to značilo.
Devet dana nakon sklapanja ovog ugovora , FZO RS od “Medietika” naručuje “ventilatore za intenzivnu njegu” u vrijednosti od 6.722.756 KM. Potom, samo nakon četiri dana, ponovo od iste kompanije Fond nabavlja “ventilatore za intenzivnu njegu”. Ovaj put za 13.055.000 KM. Dio nabavljenih respiratora, kako se nezvanično tvrdilo, nikada nije korišten za liječenje pacijenata, već je transportovan u bolnice širom RS, gdje po podrumima skupljaju prašinu.
"Do sada pribavljenim dokazima tužilaštvo je utvrdilo da postoje osnovi sumnje da je Kusturić, koristeći okolnosti proglašenja pandemije korona virusa, iskoristio svoj službeni položaj i ovlašćenje vršioca dužnosti direktora, te proveo javnu nabavku respiratora i medicinske opreme za ponuđačem 'Medietik', bez prethodno utvrđene tehničke specifikacije, količine respiratora kao i vrijednosti istih", navedeno je u saopštenju Tužilaštva.
Osim što se na takav načim provodila nabavka respiratora, dodatni novac odlazio je na njihov transport i avionski prevoz, što je dodatno plaćeno iz budžeta, mada je prema sklopljenim ugovorima bilo precizirano da su troškovi transporta medicinske opreme uključeni u definisanu cijenu.
ILI PRAŠINA ILI SUĐENJE BEZ KRAJA
Dok korona dokumenti o Kusturiću još skupljaju prašinu, podsjećamo da je u septembru 2022. godine uhapšen bivši direktor Instituta za javno zdravstvo RS Branislav Zeljković, koga je Republičko javno tužilaštvo optužilo za najteži oblik zloupotrebe službenog položaja, za koji je zaprijećena zatvorska kazna do 15 godina zatvora. Tužilaštvo je optužilo Zeljkovića, bliskog saradnika lidera Ujedinjene Srpske i predjednika Narodne skupštine RS, neprivedenog bh. pravosuđu Nenada Stevandića, da je nabavkom medicinske opreme po višestruko većim cijenama od nabavnih, sebi pribavio protivpravnu imovinsku korist u iznosu od najmanje 335.000 KM.
Žurnal je ranije objavio da je dio tog nezakonito stečenog novca korišten i za potrebe Stevandićeve stranke, na šta ukazuje i svjedočenje na suđenju jednog od optuženih Saše Markovića, direktora banjalučke fime “Travel for fun”, koji je jasno i glasno rekao da je u kovertama i fasciklama Zeljkoviću u prostorijama US u Banjaluci predao 250.000 KM.
U prvoj aferi “korona ugovori”, osim Zeljkovića i Markovića, kome je nelegalnim nabavkama omogućena zarada veća od pola miliona maraka, optuženi su i Slavko Bojić i “Procontrol”, koji su na ovaj način nezakonito stekli više od 240.000 KM, te Sani Crljić i njegova „Sineks laboratorija“, koji su nelegalno ostvarili dobit od 28.700 KM.
Suđenje nikada nije okončano.
Do sada je zbog “korona ugovora” presuđen samo Mladen Gajić, direktor bolnice “Sveti apostol Luka” u Doboju. Njega je banjalučki Okružni sud osudio na deset mjeseci zatvora za nesavjestan rad u službi, nakon što je prethodno sa Republičkim tužilaštvom sklopio sporazum o priznanju krivice. Direktor bolnice osuđen je jer je tokom vanrednog stanja 2020. pregovaračkim postupkom bez objave obavještenja od Markovićeve turističke agencije za 136.890 KM kupio zaštitnu medicinsku opremu.
MILIONI ZA „PROINTER“, SPORAN I IZIS
Milione maraka Kusturić je, preko sumnjivih tendera, proslijedio i firmi „Prointer“, s kojom je bio povezan Igor Dodik, sin prvostepeno presuđenog predsjednika RS Milorada Dodika. O ovim „uspješnim“ saradnjama Žurnal je opširno pisao.
Samo za održavanje sistema FZO RSProinter za četiri godine dobio više do dva miliona maraka!
UGOVORI FZO RS SA PROINTEROMMjesečno 48.789 KM, godišnje 585.468 KM, za četiri godine 1.812.564 KM!
FZO RS u trećem digitalnom dobuMilion maraka za Dodikovu firmu Prointer
Međutim, ove očigledne namještaljke za uvijek jedinog ponuđača nikada nisu došle pod tužilačku lupu.
Istovremeno, banjalučka tužilaštva (prvo Okružno, a potom i Republičko) godinama su se zabavljala čitanjem “obimne dokumentacije” u vezi sa tenderom za izradu integrisanog zdravstvenog sistema u RS. Dok su tužioci čitali, projekat vrijedan 26,8 miliona KM realizovan je.
Fond zdravstvenog osiguranja RSDok tužilaštvo čita dokaze, po planu se troši 26 miliona maraka
“Predmet je zadužio postupajući tužilac. S obzirom na to da se radi o veoma obimnoj dokumentaciji, vrši se pregled iste te prikupljaju potrebne informacije i obavještenja”, pisalo je Žurnalu 28. novembra 2019. Republičko javno tužilaštvo.
Istog datuma samo 2018. godine predmetom se bavilo Okružno javno tužilaštvo Banjaluka, a u odgovoru Žurnalu pisalo je:
“Okružno javno tužilaštvo Banjaluka je 12. jula od Uprave kriminalističke policije MUP-a RS zaprimilo izvještaj o preduzetim mjerama, a po prethodno podnesenoj prijavi grupe 'Anonimusi RS' u vezi sa međunarodnim tenderom za nabavku integrisanog zdravstvenog sistema RS (IZIS). Dokumentacija je obimna, a trenutno se provjeravaju navodi iz prijave.“
Milione iz spornog posla podijelile su firme:
- “MMSCODE” Slavka Bojića, bliskog prijatelja Milorada Dodika, i mrkonjićkog tajkuna Mladena Milanovića Kaje, koji je kasnije hapšen zbog korona ugovora sa IJZ RS;
- “Lanaco” Nebojše Ninića, jednog od osnivača u RS vladajućeg SNSD-a;
- “Ericsson Nikola Tesla” iz Zagreba, koji je sistem izrađivao u Hrvatskoj.
Dejan Kusturić je funkcioner SNSD-a, na čelu je FZO RS od 2016. godine. Od tog vremena do danas otkrivane su brojne afere, ali je direktor opstao u fotelji. Danas se diči pozitivnim revizorskim ugovorima s potpisom Jove Radukića i jakom SNSD zaleđinom...
(zurnal.info)
