PROTIV KOGA IGRAMO: Bez obzira na nogomet, Slovačka je supersila za BiH

Bosna i Hercegovina je u fudbalu gotovo pet puta bolja od Slovačke, pokazuje lista Svjetske fudbalske asocijacije. To je otprilike jedino u čemu smo bolji od Slovaka.

Kada naša reprezentacija bude u petak u Zenici igrala jako važnu utakmicu za odlazak na Svjetsko prvenstvo u Brazilu možemo biti ponosni jedino na fudbalere u odnosu na Slovake.

Ova država nekoliko godina ima najveći ekonomski rast u Evropi, proizvodi najviše automobila po glavi stanovnika na svijetu i jedna je od najprivlačnijih država za strane investicije na svijetu.

Evropski Detroit

Tokom devedesetih Slovačka se nije nalazila u boljoj situaciji od BiH uz razliku što su se 1993. godine mirnim putem razišli od Češke iako je više od 60 posto stanovnika obje države bilo protiv raspada Čehoslovačke.

Slovački autokrata i uz to nacionalista Vladimir Meciar vodio je državu kao premijer uz optužbe za nepotizam i izvlačenje novca iz državnih kompanija. Evropska unija je imala niz primjedbi na njegovo upravljanje državom pa je 1997. godine odbila početi pristupne pregovore. Do ovog trenutka sve što se dešavalo u Slovačkoj tada neodoljivo podsjeća na ono što Bosanci i Hercegovci doživljavaju danas.

Međutim, 1998. godine u Slovačkoj na vlast dolazi koalicija opozicionih partija i novi premijer sa željom za reformama Mikulas Dzurinda. Njegova odlučnost uskoro je državi donijela reputacije jedne od evropskih država koja je najviše posvećena reformama.

Devet godina poslije, 2007. godine, Slovačka ekonomija je imala najveću stopu rasta u Evropi od 10 posto. Visoka stopa rasta se smanjivala iz godine u godinu ali su Slovaci i dalje u vrhu liste Evropskih zemalja po rastu ekonomije. Proteklu 2012. godinu završili su sa 2,1 posto. Budžetski deficit Slovačke bio je 2009. godine mnogo veći od evropskog prosjeka ali je već ove godine daleko bolji od prosjeka drugih zemalja i daleko iznad mastrihtske granice.

Najviše koristi od ekonomskog procvata imala je Bratislava, dijelom zahvaljujući svom položaju i blizini Beča. Austrijske firme iskoristile su poreske olakšice po kojima je Slovačka poznata i proizvodnju prebacile u susjednu državu. Tako je Bratislava smanjila stopu nezaposlenosti na pet posto.

Mali porezi i relativno obrazovana radna snaga privukli su nakon 2000. godine u Slovačku velike proizvođače auta. Ova država proizvodi najviše auta po glavi stanovnika u cijeloj Evropi pa je zbog toga zovu “evropskim Detroitom”, naravno prije nego što je ovaj američki grad doživio ekonomski slom. Slovačka je peta u svijetu po ukupnoj proizvodnji automobila sa cifrom koja se 2012. godine približila milionu, nakon SAD-a, Japana, Kine i Njemačke. Tamo se prave volkswagenova i škodina auta. Također, sastavljaju se porsche džipovi. Tvornica peugeot citroen u Trnavi proizvodi gotovo 200.000 auta godišnje, kia dodatnih 150.000. Slovačka proizvodi tri puta više auta po glavi stanovnika od Njemačke, poznate po svojoj autoindustriji.

Izvoz i nezaposlenost

Jedan od načina na koji su privukli velike proizvođače auta jeste i poreska olakšica volkswagenu. Tačnije, oni su bili oslobođeni od poreza sve do 2008. godine!

Vjerovatno je to bio jedan od razloga da Samsung u ovoj državi napravi tvornicu televizora i kompjuterskih monitora.

Bratislava (Foto: Stefan Weihs)

Većine robe koja se proizvede u ovoj zemlji se izvozi pa je 2012. godinu Slovačka završila sa trgovinskim plusom od dvije i po milijarde eura. Naša država u protekloj godini je imala minus u trgovini od oko četiri milijarde eura.

Uz ogroman napredak Slovačka i dalje ima realan problem nezaposlenosti koja je protekle godine iznosila 14 posto, prema podacima Eurostata. To je više od Evropskog prosjeka. Plate Slovaka su, međutim, još uvijek ispod prosjeka drugih članica Unije sa prosječnih 655 eura neto.

Za razliku od nas, Slovaci su svoje cijene prilagodili platama. Za sve navijače koje zanima, točeno pivo od pola litre moći ćete kupiti za jedan euro.

Prosječne cijene u Slovačkoj u 2013. godini

(zurnal.info)