Poslije decenijske vladavine Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD), građani Gradiške su na oktobarskim lokalnim izborima dali povjerenje kandidatu Srpske demokratske stranke (SDS) i Pokreta za Gradišku Zoranu Latinoviću.
Novi načelnik je od svog prethodnika naslijedio prezadužen budžet i prekomjernu opštinsku administraciju, ali tvrdi da šansu da uspiju u ovim teškim vremenima imaju oni koji budu imali istovremeno i viziju i energiju i ideje. “Mi, koji smo se okupili u Gradišci, na tom projektu, to imamo”, poručio je Latinović u intervjuu za Žurnal.
ŠTA SMO SKRESALI
Nedavno ste izjavili da ste od prethodne vlasti naslijedili 35 miliona KM dugova u opštini, što je približno dva godišnja budžeta. Takođe ste upozorili da je to za sada poznata dubioza u kojoj se nalazi Gradiška. Na koji način mislite riješiti tako ozbiljnu situaciju i koji će biti Vaši prvi koraci na saniranju stanja u opštinskom budžetu?
Opština Gradiška zadužena je više od dva godišnja budžeta, ako se saberu dugoročne obaveze s onima koje su morale biti izmirene do kraja ove godine. Ova konstatacija može biti demantovana samo ako se u narednom periodu pojave još neke „skrivene“ obaveze, čime bi ukupno zaduženje prešlo cifru od 42 miliona KM. To praktično znači da svi korisnici opštinskog budžeta u Gradišci, uključujući i opštinski aparat, dvije naredne godine ne bi trebali ni jesti ni piti, niti potrošiti ijedne marke da bi 2015. godine startovali od nule.
Činjenice su dovoljno poražavajuće da ih ne treba opterećivati bilo kakvim deskriptivnim ocjenama, pa čak i onom da smo u periodu od 8.oktobra, dakle, kada je ishod izbora bio jasan, pa do primopredaje vlasti, polovinom novembra, zasuti sa novim fakturama ili nagovještenim obavezama čija vrijednost prelazi dva miliona maraka. Zato je potpuno logično da sam prvim odlukama naložio apsolutno sve mjere štednje i obustavio bilo kakve nabavke bez mog direktnog uvida i odobrenja.
Projektovali smo budžet za narednu godinu, u kome smo izdatke za lična primanja administracije, ustanova i preduzeća koja se oslanjaju na budžet „skresali“ za 20 posto. Polovina tih ušteda realizovaće se smanjenjem plata za 10 posto i „kresanjem“ prekomjernog broja zaposlenih, takođe, za 10 posto.
„Skresali“ smo i materijalne troškove, u prosjeku za 15 posto. S druge strane, projektovali smo značajan rast izvornih prihoda, jer smo uočili da je prihodovna strana budžeta bila potpuno zanemarena. U efektima ove kombinacije mjera očekujemo da, u drugoj polovini naredne godine, ugledamo svjetlo na kraju ovog dugog dužničkog tunela.
Od prethodne vlasti naslijedili ste i prekobrojnu opštinsku administraciju. Koliki je višak zaposlenih u opštini Gradiška i da li namjeravate dati otkaze onima koje smatrate viškom?
Zatekli smo 168 ljudi, koji primaju platu, samo u Opštini. Zna se da je evropska norma jedan administrativni radnik na 1.000 stanovnika, a Gradiška nema ni 70.000. Ovaj odnos govori o poraznoj činjenici da je prethodna vlast svrhu postojanja opštine vidjela u gomilanju administracije, a ne u vršenju primarnih funkcija servisa lokalne zajednice.
Očigledan višak rješavaćemo postupno, sistemski, bez improvizacija, s izrazitim socijalnim senzibilitetom, ali dosljedno i do kraja. To je proces, u kome će jedni otići po osnovu zakonske obaveze o penzionisanju, u nekim slučajevima ćemo razmotriti ogrešenja o radne obaveze, jedan broj ljudi će biti raspoređen na neke druge poslove, neki će biti tehnološki višak, ali ćemo u svim varijantama u potpunosti ispoštovati zakonske norme i naše obaveze.
Da li to znači da će otpušteni iz opštinske administracije ostati na ulici ili već imate neko alternativno rješenje za te ljude?
Kada bi ljude istjerivali na ulicu, onda ne bi bilo nikakve razlike između prethodne vlasti i političkih snaga okupljenih oko projekta promjena u Gradišci. Republika Srpska ima desetine hiljada ljudi na ulici i bez posla i mi sigurno to breme nećemo ni uvećavati, niti usložnjavati ionako tešku socijalnu sliku društva. Radna grupa unutar Opštine intenzivno radi na novoj sistematizaciji i radnih mjesta i reorganizaciji lokalne uprave, pri čemu su dominatna tri kriterija, profesionalnost, stručnost i funkcionalnost administracije.
Preuzimajući načelničku funkciju izjavili ste da će Vaš prioritet biti pokretanje privrednih aktivnosti i stvaranje ambijenta za otvaranje novih radnih mjesta. Da li već imate konkretne ideje kako da se ispune ovi prioriteti?
Pitanje svih pitanja, pa i pitanje opstanka ljudi na ovim prostorima je svedeno na mogućnost ostvarenja iole pristojne egistencije i u RS i u BiH, pa, naravno, i u našoj opštini. Pokretanje privrednih aktivnosti i stvaranje pretpostavki za taj zamah nije pitanje izbora, posebno ne, političko pitanje. To je apsolutna nužnost i suštinska logika svake društvene zajednice i mi svi sada plaćamo cijenu zato što je u RS već sedam godina vođena politika koja nije uvažila ovu elementarnu logiku.
U ovoj borbi s vremenom i nimalo povoljnim okolnostima pobijediće oni koji budu imali istovremeno i viziju i energiju i ideje. A mi, koji smo se okupili u Gradišci, na tom projektu, to imamo. Nema prostora da sada nabrajam sve zamisli i poteze od kojih smo neke već i povukli, ali imam realnu nadu da će se prvi uspjesi našeg nauma moći vidjeti već na proljeće. Naravno da ćemo se tada pohvaliti i u vašem „Žurnalu“.
ŽRTVE SARAJEVA I BANJE LUKE
Nedavno ste imali sastanak sa predstavnicima Uprave za indirektno oporezivanje BiH, na kojem je razgovarano o pitanju graničnog prelaza BiH s Hrvatskom u Gradišci, koji bi posle ulaska Hrvatske u EU trebalo da bude najfrekvetniji granični prelaz u BiH. Da li je postignut konkretan dogovor u vezi sa uređenjem ovog graničnog prelaza?
Konstruktivnost i brzo dogovaranje oko ovog problema, koji je godinama svjesno zapuštan, je jedna od svjetlih tačaka koje smo u ovih nepunih mjesec dana ostvarili. Dogovor radne grupe na operativnom nivou između naše lokalne zajednice i Uprave za indirektno oprezivanje BiH je postignut konsenzusom. Našli smo, u potpuno limitiranim uslovima, jedino moguće rješenje, koje nije idealno, ali u ovim zadatostima je optimalno.
Uskoro imamo radni sastanak na višem nivou i, ukoliko bude fleksibilnosti od strane ljudi iz UIO, nema nikakve sumnje da ćemo i prije Nove godine postići dogovor i jasan plan te dimaniku šta treba da uradimo u narednih šest mjeseci.
Opština Gradiška će s svoje strane uraditi apsolutno sve da bi zapriječila mogući kolaps od 1. jula 2013., ali posebno želim da istaknem da je neprihvatljiva percepcija po kojoj je problem graničnog prelaza problem Gradiške. To je, prvenstveno, državni problem, visokog prioriteta i ako na tom nivou bude prepoznat interes naše lokalne zajednice, sve će biti riješeno promptno i efikasno.
U suprotnom slučaju, svi koji su involvirani u ovu problematiku treba da znaju da građani Gradiške neće dozvoliti da budu žrtve bilo čije višegodišnje namarnosti u Sarajevu ili u Banjaluci.
Nedavno ste imali i sastanak sa predstavnicima tri konfesije u Gradišci. Kako ocjenjujete međunacionalne i međureligijske odnose na području opštine?
U mnoštvu depresivnih činjenica, kao utjeha i melem, ali i olakšanje i podsticaj djeluje veoma pozitivna međunacionalna i međureligijska saradnja na području Gradiške. Zadovoljstvo je moje, ali zasluge, prije svega, pripadaju ljudima koji vode ove konfesije, potom i vjernicima i naravno građanima.
Atmosfera dijaloga i razumijevanja, neguranje pod tepih osjetljivih tema, već debata o njima, opšti okvir je okvir i ambijent koji nas sve hrabri. U takvoj atmosferi ljudima je lakše da pokrenu energiju koja korespondira s budućnošću. Naravno, oskudica i neimaština ujedinila je ljude i okupila ih, nažalost, oko kazana javne kuhinje, kao glavne teme. Ali, i ta stajna tačka, na koju smo dovedeni mimo naše volje, biće dobra startna pozicija u ambijentu razumijevanja i tolerancije.
Na kraju, smatrate li da iza sebe imate stabilnu skupštinsku većinu, s obzirom na to da je čini više političkih partija?
I ja, ali prije svega projekat na čijem sam čelu, imamo veoma stabilnu skupštinsku većinu, u kojoj su sve stranke koje su prešle izborni cenzus, izuzev, naravno, SNSD-a, koji je svojom politikom, u proteklih 10 godina u Gradišci, učinio sve da nas objedini pod jednom zastavom. To svjedoči o činjenici da, kapacitet naše politike i ciljevi sadržani u njoj, imaju magnetizam koji je dao veliki koalicioni potencijal. Za razliku od nas, SNSD je izgubio svaki kredibilitet a samim tim i koalicionu privlačnost.
(zurnal.info)